Ngày 6 tháng 9, CHÂN PHƯỚC BÊ-TRAN GA-RI, Linh mục (+1230)
“Tu sĩ Bê-tran, sau này là bề trên giám tỉnh tỉnh dòng Pơ-rô-văng, vốn là một người rất thánh thiện, chuyên cần tuân giữ kỷ luật và hãm mình ép xác. Người học được nhiều điều hữu ích từ gương sáng của thánh Đa Minh, và đôi lúc họ là bạn đồng hành của nhau.” Cha Giô-đa-nô Xa-xô-ni-a đã viết như vậy về vị tu sĩ Đa Minh vùng Pơ-rô-văng, người đã được sinh ra tại Ga-ri gần A-léc trong vùng Gôn Na-bon-ne.
Tu sĩ Bê-tran đã có mặt từ buổi đầu xây dựng dòng ở Tu-lu-dơ năm 1217. Người cũng thuộc nhóm anh em đến Pa-ri để xây dựng tu viện thánh Gia-cô-bê trong những bước khởi sự phát triển Dòng. Ít lâu sau, tu sĩ Mát-thêu Phơ-răng trao cho người nhiệm vụ đi gặp đấng sáng lập Dòng. Cùng với tu sĩ Gio-an Na-va-rê, người đến Rô-ma và trình bầy với thánh Đa Minh về tình hình của các cơ sở ở Pa-ri và những khó khăn họ đang phải đương đầu.
Khi nhận được bức thư của đức giáo hoàng Hô-nô-ri-ô III yêu cầu là phải tham gia vào đại học Pa-ri, thánh Đa Minh đã sai hai tu sĩ này đi Bô-lô-ni-a vào tháng 4-1218. Đến tháng 6, thánh Đa Minh lại sai họ đi Pa-ri một lần nữa vì tin rằng, tu sĩ Bê-tran, một con người hoàn toàn đáng tin tưởng, là mối dây liên kết giữa bề trên và các cộng đoàn của mình.
Vào đầu năm 1219, tu sĩ Bê-tran gặp thánh Đa Minh tại Xanh Rô-manh ở Tu-lu-dơ, và cuối tháng 5 đầu tháng 6 cả hai cùng nhau đi Pa-ri và ghé qua Rô-ca-ma-đua. Chính trong cuộc hành trình này đã xảy ra một tình tiết rất nổi tiếng liên quan đến tu sĩ Bê-tran. Sử gia Giê-rát Ra-sê đã thuật lại tình tiết đó như sau : những người Đức đi hành hương đã chia sẻ phần lương thực dồi dào của họ cho hai vị tu sĩ, và, cha Đa Minh buồn rầu nói : “Này thầy Bê-tran … chúng ta thu hoạch hoa lợi của những người hành hương này mà không gieo vào lòng họ của cải tinh thần … Nào, chúng ta hãy cầu nguyện để chúng ta có thể nói tiếng của họ và loan báo Chúa Giê-su cho họ …” và phép lạ đã xảy ra khi cả hai đều nói về Thiên Chúa cho những bạn đồng hành người Đức trong suốt 4 ngày cho tới tận Óoc-lê-ăng.
Tại tổng hội 1221, thánh Đa Minh đặt tu sĩ Bê-tran làm giám tỉnh tỉnh dòng Pơ-rô-văng bao gồm các tu viện ở Tu-lu-dơ, Li-ông, Mông-pơ-li-ê, và đan viện ở Pơ-rui-dơ ; trước cuối năm đó, tỉnh dòng còn gia tăng thêm số tu viện ở Ba-giô-nơ và Puy. Người đã thi hành trách vụ giảng thuyết với lòng nhiệt thành do đời sống thánh thiện đem lại. Người qua đời năm 1230, đang khi giảng cho các tu sĩ dòng Xi-Tô ở Bu-xê gần O-răng-dơ. Đức giáo hoàng Lê-ô XIII đã tôn phong cha Bê-tran lên hàng chân phước năm 1881.
Lời nguyện : Lạy Thiên Chúa là Đấng quan phòng kỳ diệu, Chúa đã ban cho chân phước Bê-tran trở thành người bạn đồng hành và là môn đệ tuyệt vời của thánh phụ Đa Minh. Xin Chúa vì lời người cầu thay nguyện giúp, ban cho chúng con biết noi theo đời sống đức tin người đã truyền dạy, để xứng đáng lãnh phần thưởng Chúa hứa ban. Chúng con cầu xin nhờ Danh Thánh Chúa Giê su, Chúa chúng con. Amen.
