CỦA CHO KHÔNG BẰNG CÁCH CHO
Trình thuật Tin Mừng của Chúa Nhật tuần này chia ra hai phần rõ rệt.
Trong phần thứ nhất, Đức Giê-su nói cho dân chúng về cách sống và lối hành xử quyền bính của mấy ông kinh sư. Thánh Mác-cô nói rất vắn gọn, không dài dòng, đi thẳng vào mục tiêu mà Ngài muốn nhắm đến. Thánh sử khuyên họ thay đổi, nếu không thì sẽ bị kết án nghiêm khắc hơn các người khác, bởi vì họ đã được ban cho nhiều hơn.
Khi trình bầy sự đối nghịch giữa lối sống và lời giảng dậy của giới kinh sư và các thầy thuộc phái Pha-ri-sêu, Chúa khuyên các môn đệ đừng noi gương bắt chước họ, mà hãy nhìn vào lối sống của họ mà né tránh rồi tìm ra bài học về con đường mới, về lối sống mới mà chính Nguời là chứng nhân. Vì thế, trong phần thứ hai của bài Tin Mừng hôm nay, Đức Giê-su đã trình bầy hình ảnh và việc hiến dâng lễ vật của bà goá như là gương mẫu mà các môn đệ cần noi theo.
Trưóc khi tìm hiểu việc làm của bà góa và cách đánh giá của Đức Giê-su về việc bà làm, chúng ta cùng nghe một truyện kể được tìm thấy trong kho tàng truyện tích tại các trang mạng.
Truyện kể như sau:
Có một ông kia tuy nghèo, nhưng lại có thú chơi xe. Ông đã phải dành dụm trong một thời gian rất lâu mới có đủ tiền để mua được chiếc xe mà ông yêu thích. Sau khi tậu nó về. Ông không ngại cực khổ, cặm cụi rửa xe, đánh bóng, rồi dành thời gian để ngắm nghía thành quả của mình. Ông coi công việc chăm sóc xe như một sở thích trong đời. Cậu con trai tuy còn nhỏ tuổi, nhưng lại đồng cảm với bố. Cậu thấy bố yêu thích chiếc xe như vậy nên cũng thường xuyên phụ bố rửa xe. Hai bố con làm việc rất vui vẻ.
Một ngày kia, người bố lái xe về nhà sau một trận mưa lớn, chiếc xe dính đầy bùn đất, nhưng ông lại quá mệt, nên nói với con trai: “Hôm nay bố hơi mệt, thôi để hôm khác chúng mình rửa xe nhé con yêu!” Cậu con trai thấy mình đang rảnh rỗi, liền xung phong muốn thay bố rửa xe, và được đồng ý. Tuy nhiên, người bố này lại quên là con trai mình chưa được muời tuổi đời. Ông thản nhiên trở về phòng nghỉ ngơi mà quên không chuẩn bị dụng cụ gì cho cậu bé cả.
Cậu quí tử hào hứng xông ra rửa xe, nhưng lại không tìm thấy khăn lau. Cậu bé chạy vào trong bếp, đột nhiên cậu nghĩ tới cái miếng chùi xoong mà mẹ vẫn thường dùng để chà nồi rất sạch sẽ, cậu liền lấy ngay miếng thép ấy để dùng. Cậu cầm miếng chùi xoong, chạy tới chạy lui chung quanh xe, ra sức chà, hết lần này tới lần khác. Sau khi chà xong, cậu phát hiện trên xe có những vết nguệch ngoạc, cậu sờ lên chỗ đó, lại thấy sần sùi, lồi lõm.
Thấy như thế, cậu sợ quá bèn khóc rống lên và chạy ngay vào phòng ngủ của bố, vừa khóc vừa nói: “Bố ơi, con xin lỗi, bố mau tới xem đi!” Ông bố vội vàng theo con trai chạy ra ngoài, chứng kiến chiếc xe “cưng” của mình mang một bộ dạng thê thảm như vậy. Ông không dám tin vào mắt mình. Nhưng, đó vẫn là sự thật! Ông ngẩn người ra, chết lặng đến cả nửa ngày mà vẫn chưa nói nên lời, mãi sau này ông mới thét lên: “Ối trời ơi! Chiếc xe của tôi, chiếc xe của ta ơi!”
Ông vô cùng tức giận, xông ngay vào trong phòng, ngửa mặt lên trời mà than van rằng: “Hỡi Thượng Đế, Thiên Chúa của tôi! Chúa biết, đây là chiếc xe mà con đã dùng hết tài sản sau khi dành dụm mới mua được; thế mà chưa đầy một tháng, giờ này nó đã biến thành như vậy, xin Người cho con biết, con nên làm sao? Con nên xử phạt đứa con này như thế nào đây?”
Lời than xin vừa chấm dứt, đầu óc ông đột nhiên trở nên sáng suốt, và này một tư tưởng vừa lóe lên trong đầu: “Trong cuộc sống, mọi chuyện đều không thể nhìn vào cái vẻ bên ngoài mà phải nhìn vào trái tim.”
Trong khi đó, cậu con trai vẫn còn nước mắt đầm đìa. Nhìn thấy con mình như thế, bao nhiêu giận dữ của ông bố từ từ biến mất, ông buớc lại gần để trấn an con mình, nhưng cậu vừa thấy bố đến gần lại càng run sợ hơn. Ông ôm đứa con trai nhỏ bé của ông vào lòng rồi ôn tồn nói: “Cảm ơn con đã giúp bố rửa xe; bố yêu con nhiều hơn yêu chiếc xe này nữa!”
Anh chị em thân mến,
Câu chuyện nói trên nhắc chúng ta nhận ra cách hành xử của Đức Giê-su trước hành động của bà goá trong bài Tin Mừng, đúng hơn là hai bà góa trong phần phụng vụ Lời Chúa hôm nay.
Trước tiên, việc làm của hai bà nhắc cho tôi nhớ lại lời dậy bảo của cha ông. Các ngài thường khuyên rằng “của cho không bằng cách cho.” Có nghĩa là, khi san sẻ cho ai điều gì thì hãy trao cho họ bằng cả tấm lòng, nghĩa cử trân trọng và cung kính thì người nhận sẽ cảm thấy vui hơn. Đừng trao ban bằng thái độ kẻ cả, trịch thượng, coi thường kẻ khác thì cho dù món quà có quí giá đến đâu, nhưng thái độ khi trao ban như thế chỉ làm tha nhân bị tổn thương vì bị coi thường!
Bà goá ở Sa-rép-ta trong bài đọc thứ nhất đã nói: “Tôi chỉ có trong hũ một nắm bột, và trong bình một chút dầu thôi”. Đó là của ăn đường cho bà và gia đình trước khi chết. Thế mà bà và gia đình sẵn lòng hy sinh phần ăn này để cứu ngôn sứ Elia khỏi bị chết đói. Hy sinh như thế nói lên tâm tình dâng hiến của bà. Hiến dâng những gì mình có tức là cho đi chính con người của mình, sự sống của mình. Mấy ai làm đuợc điều này, thế mà bà góa ở Sa-rép-ta lại làm được. Bà đã trở nên một tấm gương cho chúng ta noi theo.
Tương tự như thế, ngày hôm nay tại cửa trước của đền thờ Giê-ru-sa-lem và trước mặt bao nhiêu người giầu có đã dâng cúng vào hòm tiền phần dư thừa, bà góa vô danh của chúng mình lại dâng cúng ít nhất, chỉ vỏn vẹn có hai đồng kẽm. Nhưng đó lại là tất cả những gì bà có. Bà dâng trọn vẹn những gì còn lại để nuôi sống bà. Bà cho đi tất cả.
Đức Giêsu nhìn thấy, không chỉ nhìn vẻ bề ngoài mà còn nhận ra phần sâu thẳm nơi tâm hồn của những người dâng cúng nữa. Người nói “Thầy bảo thật anh em: bà goá nghèo này đã bỏ vào thùng nhiều hơn ai hết. Quả vậy, mọi người đều rút từ tiền dư bạc thừa của họ mà đem bỏ vào đó; còn bà này, thì rút từ cái túng thiếu của mình mà bỏ vào đó tất cả tài sản, tất cả những gì bà có để nuôi sống mình.”
Hơn nữa, bà góa trong Tin Mừng là hình ảnh của một lớp người nghèo, cô thân cô thế. Như vậy, lẽ ra bà là đối tượng được các môn đệ quan tâm, chăm lo và săn sóc. Thế mà, qua việc dâng cúng rất nhỏ bé hôm nay, bà lại trở thành gương sáng, mẫu mực cho những ai muốn trở thành môn đệ của Chúa.
Việc làm của hai bà góa thật đáng ngợi khen. Họ đã cho đi tất cả những gì mà họ có để nuôi sống hai bà và gia đình. Có nghĩa là, họ đã cho đi chính cuộc sống của họ và gia đình.
Hành động của họ không chỉ mang tính quảng đại, mà còn nói lên tính liễu lĩnh, biểu lộ một niềm tin vô cùng vững chắc vào Đấng có quyền trên việc sống chết của họ nữa. Việc làm của bà góa có thể ám chỉ việc làm của Đức Giê-su sau này. Lễ vật dâng trong đền thờ của bà góa hôm nay loan báo việc tự hiến của Đức Giê-su dâng cho Chúa Cha đấy thôi!
Phần chúng ta, theo Chúa để dâng hiến tất cả những gì mình có. Như bà goá, khi dâng cúng số tiền tuy ít, nhưng đó là tất cả những gì bà có. Các môn đệ và chúng ta cũng được mời gọi và khuyến khích dâng cho Thiên Chúa tất cả những gì mình có qua việc phục vụ tha nhân vì cũng như mình, anh chị em là đền thờ của Thiên Chúa vậy. Amen!
Lm. Yuse Mai Văn Thịnh, DCCT
