Đền Đài Nội TâmLối diễn đạt và văn phong của Đền Đài Nội Tâm (The Interior Castle) được coi là chính xác hơn, cùng lúc tự nhiên và uyển chuyển hơn Đường Trọn Lành (The Way of Perfection, cùng tác gỉa.) Như những kiệt tác khác, khái niệm của Đền Đài Nội Tâm vô cùng giản dị. Thánh Têrêsa thành Avila vào đề ngay sau phần mở đầu vắn tắt:
“Tôi đã nghĩ linh hồn giống như một đền đài xây bằng kim cương hay pha lê trong suốt, bên trong có nhiều phòng ốc như Thiên Đàng có nhiều Dinh Thự.”
Những Dinh Thự này "không nằm kế nhau cùng một dẫy," nhưng "nằm bên trên, bên dưới, bên hông. Chính giữa là chánh điện, nơi Thiên Chúa và linh hồn trao đổi những riêng tư mật thiết."
Toàn bộ của sự thăng tiến đời sống Siêu nhiên của một linh hồn khởi đi từ sự bất toàn và tội lỗi cho đến khi linh hồn trở nên Hiền Thê của Cuộc Hôn Nhân Siêu nhiên. Hành trình này đi từ Dinh Thự Thứ Nhất đến Dinh Thự Thứ Bẩy, mà Cánh Cửa để đi vào Dinh Thự là sự cầu nguyện và suy gẫm. Một khi đã qua cánh cửa này, "linh hồn được phép rong chơi trong những dinh thự này" và "không bắt buộc phải ở trong đó rất lâu." Nhưng linh hồn phải trau dồi sự tự giác và "bắt đầu vào căn phòng qua sự khiêm nhu gặt hái được, chứ không phải chạy vội tới những căn phòng khác. Đó là đường tiến bộ."
MIÊU TẢ CÁC DINH THỰ
Thánh Nữ Têrêsa dùng hình ảnh đền đài để miêu tả đời sống cầu nguyện (cũng là đời sống đức hạnh -- với ngài hai điều này đi với nhau.) Bẩy giai đoạn có thể diễn tả hay nhất như sau:
DINH THỰ THỨ NHẤT
Chặng này bắt đầu bằng sự suy ngẫm về tính cách hoàn hảo và chức tước cao trọng của linh hồn được tạo ra theo hình ảnh và đồng dạng với Thiên Chúa: Thánh nữ đã than là công sức đã không bỏ ra đúng mức để hoàn thiện linh hồn người ta. Mặc dù sống trong ân sủng, những linh hồn ở trong Dinh Thự Thứ Nhất vẫn còn yêu mến dịp tội là những tạo vật sâu hiểm bên ngoài. Linh hồn cần một thời gian dài cùng với kỷ luật triệt để, hầu có thể tiến hóa. Do đó, các linh hồn ở rất lâu trong Dinh Thự Khiêm Nhu này, nơi mà ánh sáng và hơi ấm ở tận cùng bên trong chỉ có thể chạm được một cách lờ mờ và yếu ớt.
DINH THỰ THỨ HAI
Tuy thế linh hồn ao ước tiến sâu vào Dinh Thự Thứ Hai và khao khát tìm đủ mọi cơ hội để thăng tiến -- qua việc nghe giảng, các cuộc thảo luận khai trí, bạn hữu tốt v.v. Đây là những Dinh Thự của sự Tập Tành Cầu Nguyện. Dù linh hồn chưa được bảo vệ hoàn toàn từ những tấn công của loài rắn độc đang xâm nhập vào sân trong của Dinh Thự, khả năng chống cự tăng dần. Nơi đây có nhiều hơi ấm và ánh sáng hơn là ở Dinh Thự Thứ Nhất.
DINH THỰ THỨ BA
Những Dinh Thự của Đời Sống Gương Mẫu bắt đầu từ những thúc đẩy nghiêm khắc về nguy cơ tin vào sức mình vì đã có đuợc một số đức tính, dù vẫn còn kém cỏi của mình. Tuy thế, mặc dù linh hồn tới được Dinh Thự Thứ Ba và ở độ cao của ân sủng, linh hồn có thể rơi trở về trạng thái cũ. Điều khiển bởi kỷ luật, việc đền tội và lòng sốt mến sẵn sàng làm việc bác ái, linh hồn đã đạt được tính khôn ngoan, suy xét chín chắn và có trật tự trong đời sống của mình. Tuy nhiên, nhiều giới hạn vẫn còn đó vì linh hồn chưa thực sự có kinh nghiệm về tác dụng mạnh mẽ của tình yêu. Linh hồn vẫn chưa hoàn toàn tự hiến để đầu hàng mọi sự một cách tuyệt đối. Tình yêu của linh hồn vẫn còn bị chi phối bởi lý lẽ, do đó sự thăng tiến bị trì trệ. Linh hồn chịu nhiều cay đắng và chỉ thấy được thấp thoáng những Dinh Thự kế bên.
DINH THỰ THỨ TƯ
Lần đầu tiên, đời sống thần bí có được yếu tố siêu nhiên: Không phải vì nhờ vào sự cố gắng của linh hồn mà linh hồn đã có được đời sống Siêu nhiên này. Từ nay, vai trò của linh hồn càng ngày càng giảm đi và vai trò của Thiên Chúa càng ngày càng gia tăng. Những hồng ân của Dinh Thự Thứ Tư, coi là "những sự an ủi siêu nhiên," được xem như Sự Cầu Nguyện trong Thinh Lặng, hay Dòng Nước Thứ Hai trong cuốn Tự Truyện của Thánh Nữ. Thánh Nữ Têrêxa dùng hình ảnh hai kiểu máng nước khác nhau để diễn tả nguồn gốc của hồng ân đổ xuống các linh hồn. Kiểu thứ nhất có nhiều ống dẫn nước, trong khi kiểu thứ hai phát xuất từ nguồn suối. Linh hồn như một vòi nước được xây bên cạnh nguồn và nước của sự sống chẩy vào trực tiếp từ chính từ dòng suối trong mát, chứ không phải từ ống dẫn nước. Tình yêu của linh hồn từ nay thoát khỏi sự sợ hãi lệ thuôc: linh hồn phá hủy được mọi ràng buộc đã từng ngăn cản sự thăng tiến; những thử thách giảm dần và linh hồn không còn dính dáng gì đến cuộc đời nữa. Linh hồn có thể vượt qua nhanh chóng từ sự cầu nguyện tầm thường đến cầu nguyện thấm nhuần và tình trạng này cứ trở đi trở lại. Dù sao, linh hồn vẫn chưa lãnh nhận được những ơn cao trọng nhất từ Chúa Thánh Thần, và tình trạng trên tiếp tục tái diễn.
DINH THỰ THỨ NĂM
Ở nơi khác (trong cuốn Tự Truyện,) trạng thái này được gọi là Dòng Nước Thứ Ba. Đây là sự Hứa Hôn Siêu Nhiên và là Sự Cầu Nguyện Kết Hợp -- sự Kết Hợp phôi thai. Sự kết hợp đánh dấu nồng độ mới mẻ của sự suy niệm thấm nhuần cao cả. Dùng hình ảnh con sâu, Thánh Nữ Têrêsa giải thích rằng linh hồn phải chuẩn bị rất kỹ càng để lãnh nhận món qùa căn bản từ Thiên Chúa. Ngài cũng diễn tả tình trạng tâm lý của trạng thái này, khi lần đầu tiên những khả năng của linh hồn đã "ngủ yên." Dù ngắn hạn, linh hồn đã bị chiếm đoạt hoàn toàn bởi Thiên Chúa.
DINH THỰ THỨ SÁU
Trong những Dinh Thự Thứ Năm, linh hồn đã hứa hôn với vị Hôn Phu tương lai. Trong Dinh Thự Thứ Sáu, mỗi khi nhìn nhau Người Yêu và Người Được Yêu ngắm nhau thật lâu, và trong khi sự mật thiết gia tăng thì linh hồn nhận thêm nhiều hồng ân, cùng lúc với nhiều nỗi ưu phiền. Những ưu phiền trong những Dinh Thự này được diễn tả như là vẻ bề ngoài, để đối phó với những chi tiết hoàn toàn hình thức như đau ốm bệnh tật, xuyên tạc, đâm sau lưng, ngược đãi, quên ơn, thiếu kinh nghiệm, sợ hãi hay thận trọng thái qúa trong sự hướng dẫn thiêng liêng. Hoặc những ưu phiền có thể đến một phần hay toàn phần từ nội tâm -- và sự ngã lòng có thể làm đau đớn linh hồn trong những Dinh Thự Thứ Sáu này. Những đau đớn này chỉ có thể so sánh được với những hành hạ, tra tấn vô cùng đau đớn trong hỏa ngục. Tuy nhiên, linh hồn không hề muốn thoát khỏi những ưu phiền này, cho tới khi đi được đi vào nơi sâu thẳm nhất của Những Dinh Thự.
DINH THỰ THỨ BẨY
Sau cùng tại đây linh hồn đạt được Hôn Nhân Siêu Nhiên. Đây chính là nơi Quân Vương ngự trị và "có thể được gọi là một Thiên Đàng khác": cả hai ngọn nến đã được hòa hợp và trở nên một, mưa đã được đoàn tụ với dòng sông. Một sự biến đổi trọn vẹn đã xẩy ra vì sự bình an tuyệt vời đã được cảm thấy và không một tình trạng nào tuyệt diệu hơn có thể cảm nghiệm được trong chặng này, và chỉ thua Cảnh Tượng Hạnh Phúc của đời sau sắp đến. Rõ ràng Thánh nữ đã tin rằng nếu thực sự quyết tâm, bất cứ một tín hữu nào cũng có thể đạt được trạng thái xuất thần.
Đừng quên rằng mặc dù tính cách siêu nhiên là phần chánh của Đền Đài Nội Tâm, đây cũng là kho tàng của những cách ngôn đáng nhớ. Những cách ngôn này nói về những chủ đề của khổ hạnh như tự giác, khiêm nhu, cô lập và đau khổ. Những cách ngôn hay nhất có thể viết thành một quyển sách, và không thể nêu ra, dù chỉ một ít ở đây. Tuy thế, thay vì tin đó là lý lịch của một đời người, nhiều người tin rằng Đền Đài Nội Tâm chỉ quan tâm đến trạng thái sung sướng vô ngần, hay hạnh phúc và nhận thức cá nhân, cùng với ơn Soi Sáng và Kết Hợp; hoặc do tưởng tượng mà ra. Không có một cuộc sống nào thật hơn là đời sống nội tâm của một linh hồn; không có một nhà văn nào tin tưởng vào thực tại bằng Thánh Nữ Têrêsa.
Trong suốt lịch sử Giáo Hội toàn thiện của Thiên Chúa, đã có rất nhiều người hội đủ điều kiện hướng dẫn các linh hồn đi đến tình trạng cầu nguyện ở mức độ cao nhất. Đền Đài Nội Tâm vừa giúp cho những ai hiện đang muốn được ở trong tình trạng cầu nguyện này vừa cung cấp thêm nhiều người muốn đạt được mức độ cầu nguyện như trên.
Trích từ Đền Đài Nội Tâm (Interior Castle) của Thánh Nữ Têrêsa thành Avila
