TIỂU SỬ THÁNH GIUSE HOÀNG LƯƠNG CẢNH,
THÁNH QUAN THẦY HUYNH ĐOÀN ĐA MINH GIÁO XỨ THÁNH LINH
Ngài bị bắt 29-6-18
38, xử trảm 5-9-1838)
Trích Từ Dòng Máu Anh Hùng Tập I-III của Lm Vũ Thành
Ông Giuse Cảnh sinh năm 1763 tại làng Hàng Ván. Từ thuở nhỏ ông đã được sống với Cha Huy. Mặc dầu cha đã già rồi nhưng cha vẫn chịu khó dạy ngài về đời sống đạo đức và hy sinh. Gương can đảm và chịu khó của ngài đã làm cho nhiều người tặng ngài một biệt hiệu là người tốt phúc, bạn của Thiên Chúa.
Ông kết bạn với một phụ nữ tại làng Thọ Bá và cả hai ông bà sống một đời gương mẫu hiếm có. Ông làm thầy thuốc bắc và nhờ vậy ông đã có dịp rửa tội cho nhiều trẻ em. Ông luôn lo lắng cho giáo xứ và giúp cha sở về vấn đề tài chánh, vì thế ai cũng kính nể ông về sự kiện này cũng như con người lương thiện của ông. Ông gia nhập Dòng Ba Đa Minh và là hội viên của Hội Mân Côi.
Khi đã gần 75 tuổi, cụ Giuse Cảnh bị ông Hương Bích tố cáo là một giáo dân sùng đạo. Khi nghe tin ấy, lính tráng tuôn đến để bắt nộp cụ. Nhân dịp cụ phải đi Bắc Ninh, chúng cho người dò la tin tức của cụ và khi biết rõ cụ đang nghỉ ở gần bờ sông, chúng áp tới để trói bắt và dẫn cụ tới làng gặp tri huyện. Chúng tống ngục cụ cùng với Cha Tự. Khi cụ bị bắt, cụ đã tin rằng mình có phúc được trở nên một lễ vật, nên cụ cố gắng làm sao để sống cho xứng đáng với lễ vật đó. Cụ qua những ngày tù bằng những lúc cầu nguyện với Chúa. Trong lúc tù tội, cụ bị gọi ra tòa rất nhiều lần và các quan quân tìm đủ cách để bắt cụ chà đạp thánh giá, nhưng cụ luôn luôn mạnh dạn xưng hô tên Chúa. Một người làm chứng rằng, một hôm nói với cụ: "Chúng tôi nhận thấy rằng cụ là một người tốt, và vì thế chúng tôi rất thương hại cụ. Cụ đã già rồi, những ngày còn lại rất ít ỏi, tại sao cụ không cố mà hưởng nó, cụ chỉ cần bước qua thập giá, là xong ngay".
Cụ đáng kính này cố gắng không nghe tiếp nữa và nâng cao giọng cụ cầu xin: "Lạy Chúa Giêsu đường ngay nẻo thật, ai theo Chúa thì sẽ được sống rất hạnh phúc".
Một dịp khác, quan lại nghe thấy cụ đọc kinh cầu các Thánh, ông ta rất đỗi ngạc nhiên vì cụ cầu cho các vua chúa quan quyền được sự bằng an. Quan không thể hiểu tại sao cụ có thể cầu cho những vua khát máu như Minh Mệnh, người đã tàn ác giết chết bao nhiêu người Công Giáo. Lại có những lúc họ bắt buộc cụ phải bước qua thánh giá, cụ quỳ xuống nâng niu thánh giá. Quan cảm thấy khó chịu, truyền cho lính lôi kéo cụ qua thánh giá, cụ co chân lên và cương quyết không để xúc phạm vào thánh giá. Thế rồi lính lấy roi và quật túi bụi vào mình cụ nhưng cụ vẫn khăng khăng không chịu thối lui. Quan bực tức quát tháo: "Vậy lão muốn chết ư?"
Cụ điềm tĩnh trả lời: "Tôi xin quan hãy ban án chết để tôi có thể chết với Cha Tự. Được như vậy, tôi sẽ sung sướng vô cùng".
Trong một phiên tòa tra khảo Cha Tự và các tù nhân, quan hỏi đến cụ Cảnh: "Tại sao ông lại can đảm giữ đạo trong khi những người khác đã phản bội nộp cha của mình?"
Ông nói: "Cũng có một tên phản bội xấu xa là Giuđa đã nộp Chúa Giêsu cho lính bắt".
Quan hỏi: "Họ bắt Chúa thì họ làm những gì?" - "Khi lính bắt Chúa thì Ngài hỏi họ đến bắt ai? Lính thưa là Giêsu thành Nazareth. Lúc ấy Chúa nói tôi chính là người ấy. Tức thì bọn lính ngã xuống đất. Chúa lại cho họ đứng dậy và để cho họ trói lại. Xem xiềng xích Cha Tự đeo kia cũng giống như xích Chúa đã phải mang".
Quan hỏi: "Chúa vác thánh giá đi đâu?" - "Ngài vác thánh giá lên đồi Calvariô chịu chết và đền tội cho mọi người, trong đó có cả quan nữa".
Lòng ước muốn tử vì đạo của cụ đã được thỏa mãn, vì ngày mồng 5-9 lệnh vua đã được báo cho Bắc Ninh. Cụ Cảnh bị án trảm quyết. Cụ lắng nghe với một bộ mặt thanh thản vui tươi và ao ước cho chóng tới ngày hạnh phúc đó. Khi người ta trao cho cụ một phần đồ ăn trước lúc chết, cụ trả lời: "Tôi không còn muốn gì hơn là chết theo Cha Tự, cái đó làm cho tôi sung sướng mãn nguyện. "
Cụ đeo trong người dấu hiệu của Dòng Ba Đa Minh và mang gông cùng bước theo Cha Tự đi đến nơi thọ hình. Trong lúc đi hai người trò truyện với nhau và cùng đọc kinh lớn tiếng.
Khi họ tới nơi xử tử, người ta tháo gông của cụ Cảnh ra, và bắt cụ quỳ cúi đầu. Một hồi chiêng vang dội, lý hình vung gươm chém và đầu cụ rơi khỏi thân xác. Các lương giáo xô nhau ra thấm máu và xô xé lấy những gì thuộc về cụ đến nỗi các quan cũng không thể ngăn nổi.
Sau đó người ta chôn cụ tại phía đồi nơi cụ bị chém. Đêm thứ hai, mấy người lương tới đào xác lên với hy vọng là bán lại cho giáo dân. Người của xứ cụ sau cùng phải trả 36 quan tiền để lấy xác lại và đem đi chôn.
Trên đường đi tới nghĩa trang Chúa đã làm nhiều phép lạ để tôn vinh các thánh của Ngài. Những người mang xác cụ tới gần bờ sông Câu, chờ không tìm thấy đò để sang sông, trong khi nước dâng lên cao và họ không còn cách nào để qua sông được. Trong khi đó họ còn phải lo sợ những người vô đạo ở gần đó. Họ cầu xin Chúa hãy ban cho họ ơn phúc nhờ lời bầu cử của cụ Giuse Cảnh. Chúa nhận lời ngay. Nước từ từ hạ xuống tới mức mà họ có thể lội qua sông cách dễ dàng để đến nhà thờ, nơi họ muốn chôn cất cụ.
Lm Vũ Thành
THÁNH QUAN THẦY HUYNH ĐOÀN ĐA MINH GIÁO XỨ THÁNH LINH
Ngài bị bắt 29-6-18
38, xử trảm 5-9-1838) Trích Từ Dòng Máu Anh Hùng Tập I-III của Lm Vũ Thành
Ông Giuse Cảnh sinh năm 1763 tại làng Hàng Ván. Từ thuở nhỏ ông đã được sống với Cha Huy. Mặc dầu cha đã già rồi nhưng cha vẫn chịu khó dạy ngài về đời sống đạo đức và hy sinh. Gương can đảm và chịu khó của ngài đã làm cho nhiều người tặng ngài một biệt hiệu là người tốt phúc, bạn của Thiên Chúa.
Ông kết bạn với một phụ nữ tại làng Thọ Bá và cả hai ông bà sống một đời gương mẫu hiếm có. Ông làm thầy thuốc bắc và nhờ vậy ông đã có dịp rửa tội cho nhiều trẻ em. Ông luôn lo lắng cho giáo xứ và giúp cha sở về vấn đề tài chánh, vì thế ai cũng kính nể ông về sự kiện này cũng như con người lương thiện của ông. Ông gia nhập Dòng Ba Đa Minh và là hội viên của Hội Mân Côi.
Khi đã gần 75 tuổi, cụ Giuse Cảnh bị ông Hương Bích tố cáo là một giáo dân sùng đạo. Khi nghe tin ấy, lính tráng tuôn đến để bắt nộp cụ. Nhân dịp cụ phải đi Bắc Ninh, chúng cho người dò la tin tức của cụ và khi biết rõ cụ đang nghỉ ở gần bờ sông, chúng áp tới để trói bắt và dẫn cụ tới làng gặp tri huyện. Chúng tống ngục cụ cùng với Cha Tự. Khi cụ bị bắt, cụ đã tin rằng mình có phúc được trở nên một lễ vật, nên cụ cố gắng làm sao để sống cho xứng đáng với lễ vật đó. Cụ qua những ngày tù bằng những lúc cầu nguyện với Chúa. Trong lúc tù tội, cụ bị gọi ra tòa rất nhiều lần và các quan quân tìm đủ cách để bắt cụ chà đạp thánh giá, nhưng cụ luôn luôn mạnh dạn xưng hô tên Chúa. Một người làm chứng rằng, một hôm nói với cụ: "Chúng tôi nhận thấy rằng cụ là một người tốt, và vì thế chúng tôi rất thương hại cụ. Cụ đã già rồi, những ngày còn lại rất ít ỏi, tại sao cụ không cố mà hưởng nó, cụ chỉ cần bước qua thập giá, là xong ngay".
Cụ đáng kính này cố gắng không nghe tiếp nữa và nâng cao giọng cụ cầu xin: "Lạy Chúa Giêsu đường ngay nẻo thật, ai theo Chúa thì sẽ được sống rất hạnh phúc".
Một dịp khác, quan lại nghe thấy cụ đọc kinh cầu các Thánh, ông ta rất đỗi ngạc nhiên vì cụ cầu cho các vua chúa quan quyền được sự bằng an. Quan không thể hiểu tại sao cụ có thể cầu cho những vua khát máu như Minh Mệnh, người đã tàn ác giết chết bao nhiêu người Công Giáo. Lại có những lúc họ bắt buộc cụ phải bước qua thánh giá, cụ quỳ xuống nâng niu thánh giá. Quan cảm thấy khó chịu, truyền cho lính lôi kéo cụ qua thánh giá, cụ co chân lên và cương quyết không để xúc phạm vào thánh giá. Thế rồi lính lấy roi và quật túi bụi vào mình cụ nhưng cụ vẫn khăng khăng không chịu thối lui. Quan bực tức quát tháo: "Vậy lão muốn chết ư?"
Cụ điềm tĩnh trả lời: "Tôi xin quan hãy ban án chết để tôi có thể chết với Cha Tự. Được như vậy, tôi sẽ sung sướng vô cùng".
Trong một phiên tòa tra khảo Cha Tự và các tù nhân, quan hỏi đến cụ Cảnh: "Tại sao ông lại can đảm giữ đạo trong khi những người khác đã phản bội nộp cha của mình?"
Ông nói: "Cũng có một tên phản bội xấu xa là Giuđa đã nộp Chúa Giêsu cho lính bắt".
Quan hỏi: "Họ bắt Chúa thì họ làm những gì?" - "Khi lính bắt Chúa thì Ngài hỏi họ đến bắt ai? Lính thưa là Giêsu thành Nazareth. Lúc ấy Chúa nói tôi chính là người ấy. Tức thì bọn lính ngã xuống đất. Chúa lại cho họ đứng dậy và để cho họ trói lại. Xem xiềng xích Cha Tự đeo kia cũng giống như xích Chúa đã phải mang".
Quan hỏi: "Chúa vác thánh giá đi đâu?" - "Ngài vác thánh giá lên đồi Calvariô chịu chết và đền tội cho mọi người, trong đó có cả quan nữa".
Lòng ước muốn tử vì đạo của cụ đã được thỏa mãn, vì ngày mồng 5-9 lệnh vua đã được báo cho Bắc Ninh. Cụ Cảnh bị án trảm quyết. Cụ lắng nghe với một bộ mặt thanh thản vui tươi và ao ước cho chóng tới ngày hạnh phúc đó. Khi người ta trao cho cụ một phần đồ ăn trước lúc chết, cụ trả lời: "Tôi không còn muốn gì hơn là chết theo Cha Tự, cái đó làm cho tôi sung sướng mãn nguyện. "
Cụ đeo trong người dấu hiệu của Dòng Ba Đa Minh và mang gông cùng bước theo Cha Tự đi đến nơi thọ hình. Trong lúc đi hai người trò truyện với nhau và cùng đọc kinh lớn tiếng.
Khi họ tới nơi xử tử, người ta tháo gông của cụ Cảnh ra, và bắt cụ quỳ cúi đầu. Một hồi chiêng vang dội, lý hình vung gươm chém và đầu cụ rơi khỏi thân xác. Các lương giáo xô nhau ra thấm máu và xô xé lấy những gì thuộc về cụ đến nỗi các quan cũng không thể ngăn nổi.
Sau đó người ta chôn cụ tại phía đồi nơi cụ bị chém. Đêm thứ hai, mấy người lương tới đào xác lên với hy vọng là bán lại cho giáo dân. Người của xứ cụ sau cùng phải trả 36 quan tiền để lấy xác lại và đem đi chôn.
Trên đường đi tới nghĩa trang Chúa đã làm nhiều phép lạ để tôn vinh các thánh của Ngài. Những người mang xác cụ tới gần bờ sông Câu, chờ không tìm thấy đò để sang sông, trong khi nước dâng lên cao và họ không còn cách nào để qua sông được. Trong khi đó họ còn phải lo sợ những người vô đạo ở gần đó. Họ cầu xin Chúa hãy ban cho họ ơn phúc nhờ lời bầu cử của cụ Giuse Cảnh. Chúa nhận lời ngay. Nước từ từ hạ xuống tới mức mà họ có thể lội qua sông cách dễ dàng để đến nhà thờ, nơi họ muốn chôn cất cụ.
Lm Vũ Thành
