Thứ Ba Lời Chúa Bài Đọc I: Ds 21, 4-9 "Kẻ nào bị rắn cắn mà nhìn lên con rắn đồng, thì được sống".

Trong những ngày ấy, các người Do-thái rời bỏ núi Hor, theo con đường về phía Biển Đỏ, để vòng quanh xứ Eđom. Dân chúng đi đường xa mệt nhọc, nên nản chí, kêu trách Chúa và Môsê rằng: "Tại sao các người dẫn chúng tôi ra khỏi Ai-cập, cho chúng tôi chết trong hoang địa. Không bánh ăn, không nước uống, chúng tôi đã ngán thức ăn nhàm chán này".

Bởi đó Chúa cho rắn lửa bò ra cắn chết nhiều người, họ chạy đến cùng Môsê và thưa rằng: "Chúng tôi đã phạm tội, vì chúng tôi nói những lời phản nghịch Chúa và phản nghịch ông. Xin ông cầu nguyện để Chúa cho chúng tôi khỏi rắn cắn". Môsê cầu nguyện cho dân. Và Chúa phán cùng Môsê rằng: "Ngươi hãy đúc một con rắn đồng và treo nó lên làm dấu; kẻ nào bị rắn cắn mà nhìn lên rắn đồng, thì được sống". Môsê đúc một con rắn đồng, treo nó lên làm dấu, và kẻ nào bị rắn cắn mà nhìn lên rắn đồng, thì được chữa lành.

Đó là lời Chúa.

Đáp Ca: Tv 101, 2-3. 16-18. 19-21

Đáp:Lạy Chúa, xin nhậm lời con cầu nguyện, và cho tiếng con kêu lên tới Chúa (c. 2).

Xướng: 1) Lạy Chúa, xin nhậm lời con cầu nguyện, và cho tiếng con kêu lên tới Chúa. Xin Chúa đừng ẩn giấu thánh nhan, trong ngày con phải phiền muộn. Xin Chúa lắng tai nghe con, khi con cầu nguyện, Chúa mau nhậm lời. - Đáp.

2) Lạy Chúa, muôn dân sẽ kính tôn danh thánh Chúa, và mọi vua trên địa cầu sẽ quý trọng vinh quang Ngài; khi Chúa sẽ tái lập Sion, Ngài xuất hiện trong vinh quang xán lạn; Ngài sẽ đoái nghe lời nguyện kẻ túng nghèo, và không chê lời họ kêu van.- Đáp.

3) Những điều này được ghi lại cho thế hệ mai sau, và dân tộc được tác tạo sẽ ca tụng Thiên Chúa. Từ thánh điện cao sang Chúa đã đoái nhìn, từ trời cao Chúa đã ngó xuống trần thế, để nghe tiếng than khóc của tù nhân, để giải thoát kẻ bị lên án tử. - Đáp.

Câu Xướng Trước Phúc Âm: Tv 94, 8ab

Hôm nay các ngươi đừng cứng lòng, nhưng hãy nghe tiếng Chúa phán.

Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Gioan.

Khi ấy, Chúa Giêsu nói với những người biệt phái rằng: "Ta ra đi, các ông sẽ tìm kiếm Ta và sẽ chết trong tội của các ông. Nơi Ta đi các ông không thể tới được".

Người Do-thái nói với nhau rằng: "Ông ta sắp tự vẫn hay sao mà lại nói "Nơi Ta đi các ông không thể tới được"?"

Chúa Giêsu nói tiếp: "Các ông thuộc về hạ giới; còn Ta, Ta bởi trời cao. Các ông thuộc về thế gian này; còn Ta, Ta không thuộc về thế gian này. Ta đã nói: Các ông sẽ chết trong tội các ông. Vì, nếu các ông không tin Ta, các ông sẽ chết trong tội của các ông".

Vậy họ liền hỏi: "Ông là ai?" Chúa Giêsu trả lời: "Là Nguyên thuỷ đang nói với các ông đây! Ta có nhiều điều phải nói và đoán xét về các ông, nhưng Đấng đã sai Ta là Đấng chân thật, và điều Ta nói ra trong thế gian đây, chính là điều Ta đã nghe biết ở Ngài".

Nhưng họ không hiểu là Người nói về Chúa Cha, vì thế Chúa Giêsu nói: "Khi nào các ông đưa Con Người lên cao, các ông sẽ nhận biết Ta là ai. Ta không tự mình làm điều gì. Điều Ta nói, chính là điều Chúa Cha đã dạy Ta. Đấng đã sai Ta đang ở với Ta; Ngài không để Ta một mình, bởi vì Ta luôn luôn làm điều đẹp lòng Ngài". Khi Người nói những điều ấy thì có nhiều kẻ tin vào Người.

Đó là lời Chúa.

Chủ đề chung cho Mùa Chay, bao gồm cả Tuần Thánh là "Tôi tự ý bỏ sự sống mình đi để rồi lấy lại" (Gioan 10:17) càng rõ nét trong phụng vụ lời Chúa hôm nay,Thứ Ba trong Tuần V Mùa Chay, bao gồm cả Phúc Âm lẫn Bài Đọc 1.

Ở Bài Phúc Âm, "Tôi tự ý bỏ sự sống của mình đi", ở chỗ, như Chúa Giêsu đã báo trước cho "những người biệt phái rằng": "Khi nào quí vị đưa Con Người lên cao",nghĩa là khi nào quí vịhô hoán đòi"đóng đanh nó vào thập giá, đóng đanh nó vào thập giá"(Luca 23:21; Marco 15:13-15).

Nhưng "Tôi lấy nó lại", ở chỗ, chính khi quí vị thách đố Tôi xuống khỏi thập tự giá Tôi cũng không xuống (xem Matthew 27:39-43; Mark 15:29-32; Luke 23:35-36) thì lại là lúc quí vị bấy giờ mới biết Tôi thật sự là Đấng Thiên Sai, như Tôi đã nói, Tôi xuống thế gian này là để làm theo ý Cha là Đấng sai Tôi chứ không phải làm theo ý của Tôi (xem Gioan 6:38).

Ở Bài Đọc 1 cũng thế, chủ đề "Tôi tự ý bỏ sự sống mình đi để rồi lấy lại" được báo trước ngay trong lời Thiên Chúa phán với Moisen rằng: "'Ngươi hãy đúc một con rắn đồng và treo nó lên làm dấu; kẻ nào bị rắn cắn mà nhìn lên rắn đồng, thì được sống'. Môsê đúc một con rắn đồng, treo nó lên làm dấu, và kẻ nào bị rắn cắn mà nhìn lên rắn đồng, thì được chữa lành".

Hình ảnh "con rắn bằng đồng" có thể chữa lành cho những ai bị "rắn lửa cắn" khi họ nhìn lên con rắn treo lên được đúc bằng đồngấy ám chỉ Chúa Kitô tử giá, và thành phần bị rắn cắn mà nhìn lên con rắn bằng đồng được treo lên ấy ám chỉ thành phần tội nhân tin tưởng ("nhìn lên") vào Đấng chịu đóng đanh, bao gồm cả dân ngoại: "Người này quả là một con người vô tội" (Luca 23:47) lẫn dân Do Thái: "Khi đám đông qui tụ lại trước cảnh tượng ấy nhìn thấy những gì đã xẩy ra thì trở về đấm ngực" (Luca 23:48).

Thế nhưng, vấn đề được đặt ra ở đây là, tại sao con rắn vốn tiêu biểu cho những gì là độc dữ, đã từng bị chính Thiên Chúa nguyền rủa ngay từ ban đầu sau khi nó là tác nhân gây ra nguyên tội (xem Khởi Nguyên 3:14; Gioan 8:44), mà trong Bài Đọc 1 trích từ Sách Dân Số hôm nay, lại ám chỉ Chúa Kitô tử giá? Phải chăng là vì Thiên Chúa muốn "lấy của độc giải độc", ở chỗ, thương đau và chết chóc gây ra bởi rắn thì chữa lành và sồng còn cũng bởi rắn?

Thật ra, tự bản thân của mình, Chúa Kitô là chính Con Thiên Chúa, là Đấng vô cùng thánh hảo, không có một chút hèn hạ và xấu xa nhơ nhớp nào, thế nhưng, vì Người cũng chính là Đấng Cứu Thế mà Người đã cần phải "trở nên" "Con chiên Thiên Chúa, Đấng xóa tội trần gian" (Gioan 1:29),để nhờ đó có thể cứu nhân loại nhiễm lây nguyên tội bởi rắn quỉ cắn trong vườn địa đường khỏi tội lỗi và sự chết do chính rắn quỉ gây ra cho bản tính của họ, bằng cách chính Người đã phải "trở thành tội lỗi" (2Corinto 5:21) và "bị nguyền rủa" như một tử tội trên thập tự giá (Galata 3:13), nghĩa là Người đã trở nên như một con rắn bằng đồng thôi, chứ không phải rắn thật, một hình tượng tiêu biểu cho tội lỗi và chết chóc.

Đó là một mầu nhiệm vô cùng thâm sâu con người không thể nào thấu hiểu. Vì theo lập luận của loài người thì Thiên Chúa là Đấng vô cùng thánh hảo và toàn năng không thể nào lại trở thành một con người hay không thể nào làm người vô cùng thấp hèn, bất toàn và bất lực được, chứ chưa nói đến lại còn "trở thành tội lỗi" và "bị nguyền rủa" vô cùng khốn nạn như thế.

Bởi vậy mà trong bài Phúc Âm hôm nay chính Chúa Giêsu đã vừa khẳng định vừa tiên báo cho "những người biệt phái rằng: 'Tôi ra đi, quí vị sẽ tìm kiếm Tôi và quí vị sẽ chết trong tội của quí vị. Nơi Tôi đi quí vị không thể nào tới được'",tức loài người như họ không thể nào hiểu được, chứ chưa nói gì đến việc chấp nhận được.

Ngay câu Người nói ấy mà họ chưa hiểu nổi ý nghĩa sâu xa huyền nhiệm của những gì Người muốn nói huống chi khi họ tận mắt chứng kiến thấy sự thật xẩy ra, do đó: "Người Do-thái nói với nhau rằng: 'Ông ta sắp tự vẫn hay sao mà lại nói: Nơi Ta đi các ông không thể tới được?"

Mà thật, lý do con người bất khả thấu hiểu mầu nhiệm Chúa Kitô này là vì tầm mức chênh lệnh giữa tạo hóa với tạo vật, và tạo vật không thể nào bằng tạo hóa cùng hiểu được như tạo hóa, khoảng cách biệt hơn trời với đất. Thế nên, Chúa Giêsu đã chẳng những cho họ biết lý do họ không hiểu mà còn cho họ biết nguyên do phạm tội chính khi họ "tìm kiếm" Người nữa, đó là:

"Quí vị thuộc về hạ giới; còn Ta, Ta bởi trời cao. Quí vị thuộc về thế gian này; còn Ta, Ta không thuộc về thế gian này. Ta đã nói: Quí vị sẽ chết trong tội của quí vị. Vì, nếu quí vị không tin Ta, quí vị sẽ chết trong tội của quí vị".

Thật sự là thế, chính vì "quí vị không tin Ta"mà "quí vị sẽ chết trong tội của quí vị", đúng như Người đã quả quyết và cảnh báo: "quí vị sẽ tìm kiếm Tôi và quí vị sẽ chết trong tội của quí vị", ở chỗ, chính khi họ "tìm kiếm" Người bằng cách cuối cùng "nhân danh Thiên Chúa hằng sống", qua vị thượng tế Caipha của họ hỏi Người một cách chính thức và hết sức trịnh trọng có phải là "Đấng Thiên Sai Con Thiên Chúa hay chăng?" (xem Mathêu 26:63) thì họ, sau khi nghe Người cho họ biết tất cả sự thật về Người, lại "chết trong tội" của họ: "Hắn lộng ngôn... Hắn đáng chết... Họ bắt đầu nhổ vào mặt Người" (Mathêu 26:66-67).

Và sở dĩ họ không tin Người hay tin lời Người nói là vì họ chưa nắm bắt được tất cả sự thật về Người, như bài Phúc Âm hôm nay cho biết, qua câu họ hỏi Người: "Ông là ai?" Bấy giờ Người chưa tỏ hết mình ra như khi Người phải đối diện với toàn thể Hội Đồng Đầu Mục Do Thái và được thẩm quyền cao nhất của họ hạch hỏi, như trên đây, mà chỉ mới tỏ mình ra một cách xa xa nhưng rất chính xác về Người rằng: "Là Nguyên thủy đang nói với các ông đây!"

Thế nhưng, Người càng nói, càng tỏ mình ra, họ càng "không hiểu". Bởi vậy, chỉ còn một cách duy nhất là bằng chính cái chết của Người mà thôi: "Khi nào quí vị đưa Con Người lên cao, quí vị sẽ nhận biết Ta là ai".Bởi vì,chỉ có cách ấy mới có thể chứng thực một cách sống động rằng Người quả thực là Đấng Thiên Sai, ở chỗ: "Tôi không tự mình làm điều gì. Điều Tôi nói, chính là điều Chúa Cha đã dạy Tôi. Đấng đã sai Tôi đang ở với Tôi; Ngài không để Tôi một mình, bởi vì Tôi luôn luôn làm điều đẹp lòng Ngài".

Đúng thế,khi Người nói những gì liên quan đến Chúa Cha:"Tôi có nhiều điều phải nói và đoán xét về quí vị, nhưng Đấng đã sai Tôi là Đấng chân thật, và điều Tôi nói ra trong thế gian đây, chính là điều Tôi đã nghe biết ở Ngài", thì "họ không hiểu là Người nói về Chúa Cha", nhưng khi Người nói về chính bản thân Người liên hệ với Chúa Cha, ở chỗ làm theo ý Cha, "thì có nhiều kẻ tin vào Người".

Bài Đáp Ca hôm nay chất chứa lời nguyện cầu của một tâm hồn phiền muộn, tiêu biểu cho những ai bị rắn lửa cắn trong Bài Đọc 1 hay thành phần những người biệt phái dầu sao cũng có thiện chí tìm hiểu về Chúa Kitô trong Bài Phúc Âm hôm nay, một tâm hồn tìm kiếm Chúa là Vị Thiên Chúa luôn quan tâm đến con người, tỏ mình ta cho con người và muốn cứu độ con người nói chung cùng những ai tin tưởng cậy trông nơi Ngài nói riêng:

1) Lạy Chúa, xin nhậm lời con cầu nguyện, và cho tiếng con kêu lên tới Chúa. Xin Chúa đừng ẩn giấu thánh nhan, trong ngày con phải phiền muộn. Xin Chúa lắng tai nghe con, khi con cầu nguyện, Chúa mau nhậm lời.

2) Lạy Chúa, muôn dân sẽ kính tôn danh thánh Chúa, và mọi vua trên địa cầu sẽ quý trọng vinh quang Ngài; khi Chúa sẽ tái lập Sion, Ngài xuất hiện trong vinh quang xán lạn; Ngài sẽ đoái nghe lời nguyện kẻ túng nghèo, và không chê lời họ kêu van.

3) Những điều này được ghi lại cho thế hệ mai sau, và dân tộc được tác tạo sẽ ca tụng Thiên Chúa. Từ thánh điện cao sang Chúa đã đoái nhìn, từ trời cao Chúa đã ngó xuống trần thế, để nghe tiếng than khóc của tù nhân, để giải thoát kẻ bị lên án tử.

Đaminh Maria Cao Tấn Tĩnh, BVL. Nếu có thể xin nghe chia sẻ theo cảm hứng hơn là đọc lại bài chia sẻ trên

---

“Lạy Chúa, dầu qua lũng âm u, con sợ gì nguy khốn, vì có Chúa ở cùng”.

Kính thưa Anh Chị em,

Phụng vụ Lời Chúa hôm nay tiết lộ trải nghiệm của hai phụ nữ vượt qua những ‘lũng âm u’: một vô tội, một có tội. May thay, cả hai gặp được người của Thiên Chúa: một gặp được Đaniel, thời Cựu Ước; một gặp được Giêsu, thời Tân Ước. Và tuyệt vời thay! Cả hai thoát khỏi ‘lũng âm u’ và bước đi trong ân sủng xót thương của Thiên Chúa như lời Thánh Vịnh đáp ca tuyên xưng, “Lạy Chúa, dầu qua lũng âm u, con sợ gì nguy khốn, vì có Chúa ở cùng”.

Trước hết, câu chuyện oan khiên của cô Susanna, một người kính sợ Chúa; dù sắp chết trong ‘lũng âm u’, cô vẫn cậy trông vào Ngài. Sách Đaniel kể, “Susanna khóc lóc, ngước mắt lên trời, vì tâm hồn cô tin tưởng nơi Chúa”; trên đường đi đến án tử, cô đã gặp được lòng thương xót của Thiên Chúa qua sự phân xử của cậu bé Đaniel. Người phụ nữ của Tin Mừng hôm nay cũng ê chề không kém, cô cũng trải qua những giờ phút hải hùng của ‘lũng âm u’ đời mình; khác chăng ở đây, không oan khiên, không lên tiếng và cũng không phủ nhận. Thay vào đó, cô lặng trân một cách nhục nhã, chờ đợi sự trừng phạt dành cho mình với một trái tim nát tan. May mắn hơn, chính nơi sâu thẳm của ‘lũng âm u’ lòng mình, cô gặp được Con Thiên Chúa.

Cô ấy là một tội nhân? Đúng thế. Vậy mà câu chuyện không thiên về việc cô có phải là tội nhân hay không; thay vào đó, thiên về thái độ đối với tội nhân. Ngạc nhiên thay! Chúa Giêsu có một thái độ khác với mọi người, Ngài nhìn thấy sự sỉ nhục do tội của một con người cũng có thể là một trải nghiệm mạnh mẽ có khả năng mang lại cho họ lòng thống hối thực sự. Trước người phụ nữ đã hiển nhiên phạm tội và bị sỉ nhục vì tội đã phạm, Chúa Giêsu đã đối xử với cô bằng lòng trắc ẩn; bởi lẽ, với Ngài, phẩm giá của con người luôn luôn đứng trên tội lỗi; nói cách khác, phẩm giá thay thế tội lỗi của họ. Với Ngài, mỗi người vốn đã được tạo dựng theo hình ảnh Thiên Chúa đều đáng được xót thương; Ngài ghét tội, chứ không ghét bỏ tội nhân. Thái độ của Ngài chỉ còn là xót thương; vì lẽ, nơi một con người đang ngoi ngóp trong ‘lũng âm u’, trải nghiệm một nỗi buồn vì phạm tội, trải nghiệm nỗi sỉ nhục, thì tâm hồn họ đã là một mảnh đất mỡ màu sẵn sàng cho hạt ân sủng xót thương của Thiên Chúa gieo xuống. Những người Pharisêu ‘công chính’ không thấy được điều đó.

Thiên Chúa xót thương người phụ nữ có tội lẫn người phụ nữ vô tội; và với mỗi người, cách thức Ngài cứu chữa lại khác nhau. Chúa Giêsu cũng đang thương xót đám đông, những người hăm he ném đá người phụ nữ; Ngài chỉ cho họ chìa khoá để mở cửa xót thương của lòng mình, “Ai trong các ngươi sạch tội, hãy ném đá chị này trước đi!”. Sau đó, Ngài thay đổi họ bằng sự im lặng; Ngài cúi xuống ‘viết trên đất’, để họ cũng có thể cúi xuống ‘đọc trong lòng’. Ngài giúp họ trầm mình im ắng nhìn xuống mà bớt hung hãn nhìn lên để kết án; thay vào đó, nhìn xuống bản thân. Quả thế, thuật im lặng của Ngài thật hiệu quả; họ bỏ đi, “bắt đầu là những người nhiều tuổi nhất”.

Những ngày Tuần Thương, Giáo Hội mời gọi chúng ta trầm mình để nhìn Chúa Giêsu, nhìn tha nhân và nhìn vào bản thân mình. Nhìn Chúa Giêsu đang chơi vơi trên thập giá, những ước mong tình yêu của con người; nhìn vào tha nhân để thấy họ là hình ảnh, tác phẩm tuyệt diệu của Thiên Chúa; và nhìn vào bản thân để thấy mình lắm tội mà lại được lắm tình. Chính cái nhìn này sẽ đưa chúng ta đi đến một tâm tình hoán cải đích thực. Cậy trông thực sự vào lòng thương xót Chúa, chúng ta sẽ ngưng xét đoán tha nhân; trái lại, biết thấu cảm, yêu thương và trao ban nhiều hơn. Không được như thế, chúng ta cũng có nguy cơ rơi vào ‘lũng âm u’, nhưng lại không dám tin vào lòng thương xót của Chúa, bởi chưa một lần biết xót thương.

Steven J. Lawson nhận định, “Có lẽ bạn đang gặp bão tố hay qua ‘lũng âm u’. Có bao giờ bạn nghĩ rằng, chính vì mục đích riêng của Ngài mà Thiên Chúa có thể đang dẫn bạn vào bão tố hay lũng tối? Ngài có sức mạnh để bảo vệ bạn vượt qua bão tố và bóng tối; và cuối cùng, cũng có một kế hoạch để dẫn bạn ra khỏi đó. Hãy nhìn vào Chúa Kitô, tin cậy vào Lời Ngài. Khi mọi sự xem ra tan tành, bạn vẫn có thể đang làm một điều gì đó đúng đắn, ‘Đưa tay cho Ngài!’”.

Anh Chị em,

Bao lần Chúa Giêsu dẫn chúng ta vượt qua ‘lũng âm u’ và bão tố; hãy cảm tạ Ngài và học lấy thái độ trắc ẩn của Ngài đối với anh chị em mình. Như Chúa Giêsu, chúng ta cũng hãy mở ra những con đường xót thương, đặc biệt cho những anh chị em đang ngắc ngoải trong ‘lũng âm u’.

Chúng ta có thể cầu nguyện,

“Lạy Chúa, Chúa thấy tội con, thấy cả trái tim con. Xin cho con biết, con đang được Chúa xót thương; từ đó, con biết đem những ai đang ở trong ‘lũng âm u’ ra với ân sủng xót thương của Ngài”, Amen.

(Lm. Minh Anh, Tgp. Huế)