Thân phận của một Đức Kitô đích thựcBài Phúc Âm cho Thứ Bảy Tuần XXV Thường Niên hôm nay về hình thức cũng không tiếp theo bài Phúc Âm hôm qua ở cùng đoạn 9 của Phúc Âm Thánh ký Luca, nhưng về nội dung lại có tính cách liên tục và đồng nhất.
Thật vậy, Giáo Hội đã không chọn đọc đoạn Phúc Âm về điều kiện làm môn đệ của Chúa Kitô (9:23-27), về biến cố biến hình trên núi (9:28-36), và về sự kiện Người trừ quỉ cho một bé trai (9:37-43a), tương tự như Giáo Hội đã bỏ 2 trong 3 biến cố này ở Phúc Âm Thánh ký Marco trong bài Phúc Âm cho Chúa Nhật XXV Thường Niên đầu tuần này, mà chỉ lấy đoạn Phúc Âm về lời Chúa Giêsu tiên báo lần hai cuộc vượt qua của Người.
Đúng thế, bài Phúc Âm hôm nay của Thánh ký Luca là bài Phúc Âm ghi lại lời Chúa Giêsu tiên báo lần thứ hai về cuộc vượt qua của Người:
"Đang lúc mọi người thán phục về tất cả các việc Chúa Giêsu làm, thì Người phán cùng các môn đệ rằng: 'Phần các con, các con hãy ghi vào lòng những lời này là: Con Người sẽ phải bị nộp vào tay người đời'. Nhưng các ông không hiểu lời đó, vì nó còn bị che khuất, nên các ông không lĩnh hội được ý nghĩa, và các ông không dám hỏi Người về lời ấy".
Như đã cảm nhận về dung nhan lưỡng diện của "Đức Kitô" trong bài Phúc Âm hôm qua, một dung nhan có bộ mặt trái rất ư là kinh hoàng khiến cho chính vị trưởng tông đồ đoàn là Thánh Phêrô cũng phải vấp phạm. Bởi thế, sau khi tiết lộ về mầu nhiệm vô cùng bí mật này, Người chỉ dám tiết lộ sau khi đã thấy được đức tin thật chính xác của thành phần môn đệ tông đồ của Người, và Người cũng đã phải tìm cách củng cố cho đức tin của các vị nữa, bằng cách Người đã tỏ vinh quang của Người ra cho các vị một cách rạng ngời, qua việc Người biến hình trên núi cao, ám chỉ cuộc phục sinh khải hoàn của Người, như cả 3 Phúc Âm Nhất lãm đều thuật lại sau lần tiết lộ đầu tiên ấy.
Trong bài Phúc Âm của Thánh ký Luca hôm nay cũng thế, trước khi Người báo trước cuộc vượt qua của Người lần thứ hai, một mầu nhiệm chưa thể nào thấu hiểu và chấp nhận được đối với trí khôn phàm nhân của các tông đồ, cũng như nhất là đối với tâm thức của các vị về một Đấng Thiên Sai đầy quyền năng giải phóng vẫn thường thấy trong Lịch sử Cứu Độ của Dân Do Thái, Người cũng phải lợi dụng: "Đang lúc mọi người thán phục về tất cả các việc Chúa Giêsu làm, thì Người phán cùng các môn đệ..." về mầu nhiệm ấy, một mầu nhiệm quan trọng đến độ Người đã nhấn mạnh với các tông đồ rằng: "các con hãy ghi vào lòng những lời này...".
Phần các tông đồ, thành phần đã từ bỏ mọi sự mà theo Người, không biết có phải hoàn toàn vì lý do trần tục hay chăng, ở chỗ các vị hy vọng sau này có thể được vẻ vang bởi các vị đã trở thành chân tay thân tín của chính Đấng Thiên Sai đầy uy quyền của Thiên Chúa, như các vị đã có lần tranh nhau ngôi thứ, được Thánh ký Marco thuật lại trong bài Phúc Âm cho Chúa Nhật XXV Thường Niên Năm B? Cho dù không hoàn toàn như thế, nhưng đứng trước một mầu nhiệm siêu việt ấy, Phúc Âm hôm nay đã cho biết: "các ông không hiểu lời đó, vì nó còn bị che khuất, nên các ông không lĩnh hội được ý nghĩa, và các ông không dám hỏi Người về lời ấy".
Phụng Vụ Lời Chúa nói chung và các bài Phúc Âm nói riêng (nhất là hôm qua và hôm nay đều về lời tiên báo cuộc vượt qua liền nhau) cho ngày thường trong Tuần XXV Thường Niên này, từ Thứ Hai tới hôm nay cuối tuần, dường như đều hướng về chung nhân tính của Chúa Kitô và riêng thân xác của Người. Bởi đó, các Bài Đọc 1 cho năm lẻ của tuần này, được trích từ các sách Cựu Ước khác nhau (Sách Tư Tế Ezra cho Thứ Ba và Thứ Tư, và Sách Tiên Tri Haggai cho Thứ Năm và Thứ Sáu tuần này), đều có liên quan đến Đền Thờ Giêrusalem, biểu hiệu cho thân xác của Người.
Hôm nay cũng thế, Sách Tiên Tri Giacaria được Giáo Hội chọn đọc tiếp tục theo chiều hướng này. Nếu Tiên Tri Êzêkiên ở Bài Đọc 1 cho Thứ Hai đầu tuần vừa rồi nói về chung Thành Thánh Giêsurusalem thì cũng thế, Tiên Tri Giacaria hôm nay, Thứ Bảy cuối tuần, lại trở về với Thành Thánh Giêrusalem, một biểu tượng ám chỉ cộng đồng dân Chúa, cộng đồng "tín hữu", cộng đồng của những ai tin vào Ngài, bất kể họ là dân Cựu Ước (Do Thái) được Ngài tuyển chọn, hay dân Tân Ước (dân ngoại) thuộc mọi dân tộc trên thế giới, tất cả đều trở thành một dân duy nhất, như dự án thần linh cứu độ của Ngài là chỉ có một thân thể duy nhất được gọi là Nhiệm Thể Chúa Kitô:
"Tôi đã ngước mắt lên và đã nhìn thấy: Kìa, có người cầm dây đo trong tay. Tôi đã hỏi rằng: 'Ông đi đâu?' Người ấy đáp: 'Tôi đi đo Giêrusalem, coi nó rộng bao nhiêu và dài bao nhiêu'. Và đây vị thiên thần đang nói chuyện với tôi ra đi, một thiên thần khác đến đón người và nói: 'Hãy chạy lại nói với đứa trẻ ấy rằng: Giêrusalem là nơi trú ngụ không có tường thành, vì trong đó có đông dân cư và súc vật. Chúa phán: 'Phần Ta, Ta sẽ nên tường thành lửa đỏ chung quanh nó, và Ta sẽ tỏ vinh quang Ta giữa nó'. Chúa lại phán: 'Hỡi thiếu nữ Sion, hãy ca tụng và hân hoan: vì này đây Ta đến ngự giữa ngươi. Trong ngày ấy, sẽ có nhiều dân tộc quy phục Chúa, họ sẽ là dân Ta, và Ta sẽ ngự giữa ngươi'".
Bài Đáp Ca hôm nay, một phần trong phụng vụ lời Chúa mỗi ngày, cũng được Giáo Hội chọn đọc theo chiều hướng chung của phụng vụ lời Chúa theo ngày, hoàn toàn hợp với Bài Phúc Âm hôm nay về lời tiên báo cuộc vượt qua của Chúa Kitô và Bài Đọc 1 hôm nay về kích thước của Thành Thánh Giêrusalem như tiên báo trước hình ảnh về một cộng đồng dân Chúa đại đồng được thiết lập nhờ cuộc vượt qua của Chúa Kitô:
1) Hỡi các dân tộc, hãy nghe lời Chúa, hãy công bố lời Chúa trên các đảo xa xăm; hãy nói rằng: Đấng đã phân tán Israel sẽ quy tụ nó lại, và sẽ giữ nó như mục tử chăn dắt đoàn chiên mình.
2) Vì Chúa đã giải phóng Giacóp, giờ đây với cánh tay mạnh mẽ hơn, Người cứu thoát nó. Chúng sẽ đến và ca hát trên núi Sion, chúng sẽ đổ xô về phía hạnh phúc của Người.
3) Bấy giờ người trinh nữ sẽ hân hoan nhảy mừng, các thanh niên và các cụ già cũng làm y như thế; Ta sẽ biến đổi tang chế của chúng thành niềm hân hoan, sẽ an ủi chúng và cho chúng hết đau khổ.
Đaminh Maria Cao tấn Tĩnh, BVL
