Thứ Bảy - ngày 23/12, Phụng Vụ Lời ChúaBài Đọc I: Ml 3, 1-4; 4, 5-6 (Hr 3, 1-4, 23-24)
"Ta sẽ sai tiên tri Êlia đến cùng các ngươi trước ngày Chúa đến".
Trích sách Tiên tri Malakhi.
Đây là những điều Thiên Chúa phán: Này đây, Ta sai sứ thần Ta đi dọn một con đường trước mặt Ta. Và bỗng chốc, Đấng Chủ tể các ngươi tìm kiếm, Sứ Thần Giao Ước các ngươi mong ước, Người ngự đến trong thánh điện Người. Này đây, Người ngự đến, Chúa các cơ binh phán: Ai biết được ngày nào Người đến? Ai đứng vững mà trông xem Người? Vì Người như ngọn lửa hoả lò, như lá thuốc của phường thợ giặt. Người sẽ ngồi nung nấu luyện bạc, sẽ tẩy luyện con cái Lêvi, lọc chúng nó như vàng như bạc, để chúng trở thành cho Chúa những người dâng lễ tế trong công chính. Lễ tế của Giuđa và Giêrusalem sẽ đẹp lòng Chúa, như ngày xưa, như những năm đầu.
Này đây, Ta sai Tiên tri Êlia đến cùng các ngươi, trước ngày trọng đại và kinh khủng của Ta. Người sẽ hoán cải lòng cha ông về lại với con cháu, và lòng con cháu trở về cùng cha ông, kẻo Ta ngự đến tiêu diệt địa cầu.
Đó là lời Chúa.
Đáp Ca: Tv 24, 4bc-5ab. 8-9. 10 và 14
Đáp: Hãy nhìn xem và hãy ngẩng đầu lên, vì ơn cứu chuộc các ngươi đã gần đến (Lc 21, 28).
Xướng: 1) Lạy Chúa, xin chỉ cho con đường đi của Chúa, xin dạy bảo con về lối bước của Ngài. Xin hướng dẫn con trong chân lý và dạy bảo con, vì Chúa là Thiên Chúa cứu độ con. - Đáp.
2) Chúa nhân hậu và công minh, vì thế Ngài sẽ dạy cho tội nhân hay đường lối. Ngài hướng dẫn kẻ khiêm cung trong đức công minh, dạy bảo người khiêm cung đường lối của Ngài. - Đáp.
3) Tất cả đường nẻo Chúa là ân sủng và trung thành, dành cho những ai giữ minh ước và điều răn Chúa. Chúa thân mật với những ai tôn sợ Chúa, và tỏ cho họ biết lời minh ước của Ngài. - Đáp.
Alleluia:
Alleluia, alleluia! - Lạy Đức Emmanuel, là Vua và là Đấng ban lề luật, lạy Chúa là Thiên Chúa chúng con, xin hãy đến cứu độ chúng con. - Alleluia.
Phúc Âm: Lc 1, 57-66: "Sinh nhật của Gioan Tẩy Giả".
Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Luca.
Khi đến ngày sinh, bà Isave hạ sinh một con trai. Láng giềng bà con nghe biết Chúa đã tỏ lòng nhân hậu lớn lao đối với bà liền đến chúc mừng bà. Ngày thứ tám, người ta đến làm phép cắt bì cho con trẻ, và họ lấy tên Giacaria của cha nó mà đặt cho nó. Nhưng bà mẹ đáp lại rằng: "Không được, nó sẽ gọi tên là Gioan".
Họ bảo bà rằng: "Không ai trong họ hàng bà có tên đó". Và họ làm hiệu hỏi cha con trẻ muốn gọi tên gì. Ông xin một tấm bảng và viết: "Tên nó là Gioan". Và mọi người đều bỡ ngỡ. Bỗng chốc lưỡi ông mở ra, và ông liền chúc tụng Chúa.
Mọi người lân cận đều kinh hãi. Và trên khắp miền núi xứ Giuđêa, người ta loan truyền mọi việc đó. Hết thảy những ai nghe biết, đều để bụng nghĩ rằng: "Con trẻ này rồi sẽ nên thế nào? Vì quả thực, bàn tay Chúa đã ở với nó".
Đó là lời Chúa.
Suy nghiệm Lời Chúa, nhập thể từ ái
Ngày 23/12 trong Tuần Bát Nhật trước Đại Lễ Giáng Sinh hôm nay, Thánh ký Luca trình thuật lại biến cố hài nhi Tiền hô Gioan Tẩy Giả được hạ sinh, một bài Phúc Âm tiếp liền với bài Phúc Âm hôm qua về Ca Vịnh Ngợi Khen Magnificat của Mẹ Maria.
Thật vậy, ở cuối bài Phúc Âm hôm qua, Thánh ký Luca đã ghi nhận như thế này: "Maria ở lại với bà Isave độ ba tháng, đoạn Người trở về nhà mình". Tuy vị thánh ký này không cho biết là Mẹ Maria "trở về nhà mình" trước hay sau biến cố hài nhi Gioan được sinh ra, chúng ta cũng có thể suy đoán rằng cho tới khi hài nhi Gioan xuất hiện. Bởi vì thời gian "ba tháng" này là thời gian bao gồm cho tới khi hài nhi Gioan được sinh ra, và mục đích của Mẹ Maria đến thăm bà là để giúp đỡ bà chị họ của mình thì phải bao gồm cả chính lúc bà lâm bồn cần giúp đỡ nhất nữa mới phải.
Vậy, nếu quả thực Mẹ Maria ở lại nhà Bà Isave cho đến khi hài nhi Gioan được sinh ra thì Mẹ đã chứng kiến thấy biến cố này xẩy ra như thế nào, Thánh ký Luca đã trình thuật lại như sau:
"Khi đến ngày sinh, bà Isave hạ sinh một con trai. Láng giềng bà con nghe biết Chúa đã tỏ lòng nhân hậu lớn lao đối với bà liền đến chúc mừng bà. Ngày thứ tám, người ta đến làm phép cắt bì cho con trẻ, và họ lấy tên Giacaria của cha nó mà đặt cho nó. Nhưng bà mẹ đáp lại rằng: 'Không được, nó sẽ gọi tên là Gioan'. Họ bảo bà rằng: 'Không ai trong họ hàng bà có tên đó'. Và họ làm hiệu hỏi cha con trẻ muốn gọi tên gì. Ông xin một tấm bảng và viết: 'Tên nó là Gioan'. Và mọi người đều bỡ ngỡ. Bỗng chốc lưỡi ông mở ra, và ông liền chúc tụng Chúa. Mọi người lân cận đều kinh hãi. Và trên khắp miền núi xứ Giuđêa, người ta loan truyền mọi việc đó. Hết thảy những ai nghe biết, đều để bụng nghĩ rằng: 'Con trẻ này rồi sẽ nên thế nào? Vì quả thực, bàn tay Chúa đã ở với nó'".
Trong bài Phúc Âm hôm nay, Thánh ký Luca không nhấn mạnh đến chính biến cố hạ sinh của hài nhi Gioan cho bằng đến biến cố cắt bì của ngài và biến cố đặt tên cho ngài, một biến cố bao gồm cả phép lạ xẩy ra cho vị thân phụ tư tế của ngài được khỏi câm nữa.
Trước hết, luật cắt bì là luật của Chúa, bắt đầu từ thời tổ phụ Abraham (xem Khởi Nguyên 17:9-14) chứ không phải từ thời Moisen, thời được ghi thành luật (xem Levi 12:1-3) những gì vốn đã được thực hành theo truyền thống.
"Thiên Chúa phán với ông Áp-ra-ham: 'Phần ngươi, hãy giữ giao ước của Ta, ngươi và dòng dõi ngươi sau này, từ thế hệ này qua thế hệ khác. Đây là giao ước của Ta mà các ngươi phải giữ, giao ước giữa Ta với các ngươi, với dòng dõi ngươi sau này: mọi đàn ông con trai của các ngươi sẽ phải chịu cắt bì. Các ngươi phải chịu cắt bì nơi bao quy đầu: đó sẽ là dấu hiệu giao ước giữa Ta với các ngươi. Sinh được tám ngày, mọi con trai của các ngươi sẽ phải chịu cắt bì, từ thế hệ này qua thế hệ khác, kể cả nô lệ sinh trong nhà, hay nô lệ các ngươi dùng bạc mà mua của bất cứ người ngoại bang nào không thuộc dòng dõi các ngươi. Buộc phải cắt bì nô lệ sinh trong nhà cũng như nô lệ mua bằng bạc. Giao ước của Ta ghi dấu trong xác thịt các ngươi, sẽ thành giao ước vĩnh cửu. Kẻ không được cắt bì, người đàn ông con trai không được cắt bì nơi bao quy đầu, sẽ bị khai trừ khỏi dòng họ: nó đã phá vỡ giao ước của Ta'".
Tục lệ và luật lệ cắt bì này của dân Do Thái mang ý nghĩa thuộc về Chúa và trở nên thanh sạch, nhờ đó họ mới được tham dự vào Lễ Vượt Qua (xem Xuất Hành 12:44,48), như thể phải lãnh nhận Phép Rửa rồi mới hợp lệ để được Rước Lễ của Giáo Hội Công Giáo bây giờ vậy. Tuy nhiên, tục lệ và luật lệ cắt bì này còn mang một ý nghĩa khác nữa về phía lãnh nhận nhân, đó là cắt bì tấm lòng của mình (xem Levi 26:41; Đệ Nhi Luật 10:16;30:6), nghĩa là kẻ cắt bì không sống theo xác thịt và cho mình nữa mà là sống theo Thần Linh và cho Chúa, như Kitô hữu sau khi lãnh nhận Phép Rửa đã cởi bỏ con người cũ mà mặc lấy con người mới là Chúa Kitô vậy (xem Roma 6:6; Epheso 4:24).
Tất cả ý nghĩa của tục lệ và luật lệ cắt bì liên quan đến tính cách thánh hiến và tinh thần tận hiến được nên trọn nơi hài nhi Tiền Hô Gioan Tẩy Giả, như sau này ngài đã được các Phúc Âm thuật lại về sứ vụ và đời sống cùng thế giá của ngài trong dân Do Thái, đến độ qua biến cố cắt bì và đặt tên của ngài này đã xẩy ra những việc lạ lùng liên quan đến cả tên gọi của ngài cũng như đến sự kiện vị thân phụ tư tế của ngài được chữa lành khỏi bị câm, và cả hai sự kiện này đã khiến "mọi người lân cận đều kinh hãi. Và trên khắp miền núi xứ Giuđêa, người ta loan truyền mọi việc đó. Hết thảy những ai nghe biết, đều để bụng nghĩ rằng: 'Con trẻ này rồi sẽ nên thế nào? Vì quả thực, bàn tay Chúa đã ở với nó'".
Nếu tên gọi của Đấng Thiên Sai Cứu Thế là "Giêsu", một tên gọi được trời cao đặt cho (xem Mathêu 1:21), và có nghĩa là "Chúa cứu độ", thì tên gọi vị tiền hô của Người là "Gioan" cũng do trời cao đặt cho (xem Luca 1:13), một tên gọi được chính thân phụ bé là tư tế Zacaria đang bị câm, bởi ngờ vực về chính sự kiện bé được sinh ra, đã bất ngờ bật lên cất tiếng gọi, có ý nghĩa là Giavê từ ái, Giavê ưu ái.
Như thế, hài nhi Gioan xuất hiện mang tên "Gioan" có nghĩa là dấu hiệu Thiên Chúa tỏ lòng từ ái và ưu ái, không phải cho riêng gia đình của bé, cho mẹ của bé khỏi bị hổ ngươi bẻ mặt bởi son sẻ, và cho cha của bé khỏi bị câm, mà còn cho toàn dân Do Thái nữa, một dân tộc đang trông chờ Đấng Thiên Sai Cứu Thế, một dân tộc bấy giờ được đại diện bởi hàng xóm láng giềng kéo đến chúc mừng chung gia đình bé và riêng bản thân bé. Và thực sự bé Gioan đã sống một cuộc đời xứng với vai trò cao trọng của mình là Tiền Hô báo trước Đấng Thiên Sai Cứu Thế là chính hiện thân sống động của Vị Thiên Chúa chân thật duy nhất vô cùng từ bi thương xót.
Vị tiền hô Gioan tẩy giả thật sự được Chúa thương, phải nói là hơn hết mọi con người được người nữ sinh ra (xem Mathêu 11:11; Luca 7:28), chính yếu là ở chỗ được đóng vai trò làm "bố" thiêng liêng của Chúa Giêsu Kitô, và vì thế, vì thiên chức làm "bố thiêng liêng" này của Lời Nhập Thể mà ngài là một nhân vật duy nhất (không kể Mẹ Maria và sau Mẹ Maria) chẳng những đã được tiên tri báo trước trong Thánh Kinh Cựu Ước - Isaia 40:3, (trong khi đó, chính Thánh Giuse là cha nuôi của Chúa Kitô hay bất cứ một tông đồ nổi tiếng nào của Giáo Hội Tân Ước cũng không được tiên tri báo trước), và đã được cả Thiên Sứ từ trời xuống trịnh trọng báo tin hạ sinh cách lạ, (chính Mẹ Maria cũng chẳng thấy một đoạn Thánh Kinh Tân Ước hay Cựu Ước thuật lại sự kiện Mẹ được Trời Cao truyền tin thụ thai như nơi trường hợp của Tiền Hô Gioan Tẩy Giả, nhưng chỉ có Mẹ mới xuất hiện ngay ở đầu Thánh Kinh nơi hình ảnh "người nữ" - Khởi Nguyên 3:15), đặt tên cho là "Gioan" (nghĩa là Thiên Chúa từ ái), cùng báo trước là "sẽ được đầy Thánh Thần ngay từ trong lòng thai mẫu", như bài Phúc Âm ngày 19/12 cho thấy, mà còn được chính Lời Nhập Thể trong cung dạ Mẹ Maria đến thăm, ban ơn cứu độ cho khi mới được 6 tháng, chưa sinh vào trần gian, và còn được chính Đấng "đầy ơn phúc" là Mẹ Thiên Chúa ẵm bế trên tay, như Mẹ ẵm bế Lời Nhập Thể sau này, trong thời gian "Maria ở lại với bà Isave độ ba tháng" để chăm sóc cho cả mẹ lẫn con.
Bài Đọc 1 hôm nay, qua miệng tiên tri Malachy, Vị Giavê từ ái, Vị Giavê ưu ái, như nơi tên gọi của bé Gioan, đã báo trước về bé như là một "sứ thần" của Ngài, đóng vai như "Êlia", được Ngài sai đến trước để dọn đường cho "Đấng chủ tể" là Con của Ngài đến sau, như thế này:
"Này đây, Ta sai sứ thần Ta đi dọn một con đường trước mặt Ta. Và bỗng chốc, Đấng Chủ tể các ngươi tìm kiếm, Sứ Thần Giao Ước các ngươi mong ước, Người ngự đến trong thánh điện Người. Này đây, Người ngự đến, Chúa các cơ binh phán: Ai biết được ngày nào Người đến? Ai đứng vững mà trông xem Người? Vì Người như ngọn lửa hoả lò, như lá thuốc của phường thợ giặt. Người sẽ ngồi nung nấu luyện bạc, sẽ tẩy luyện con cái Lêvi, lọc chúng nó như vàng như bạc, để chúng trở thành cho Chúa những người dâng lễ tế trong công chính. Lễ tế của Giuđa và Giêrusalem sẽ đẹp lòng Chúa, như ngày xưa, như những năm đầu. Này đây, Ta sai Tiên tri Êlia đến cùng các ngươi, trước ngày trọng đại và kinh khủng của Ta. Người sẽ hoán cải lòng cha ông về lại với con cháu, và lòng con cháu trở về cùng cha ông, kẻo Ta ngự đến tiêu diệt địa cầu".
Bài Đáp Ca hôm nay chất chứa lời nguyện cầu và nhận thức thần linh về một Vị "Chúa nhân hậu và công minh" của những tâm hồn như cha mẹ của hài nhi Gioan trong Bài Phúc Âm hôm nay, cũng như của chính Vị Tiền Hô Gioan Tẩy Giả sau này:
1) Lạy Chúa, xin chỉ cho con đường đi của Chúa, xin dạy bảo con về lối bước của Ngài. Xin hướng dẫn con trong chân lý và dạy bảo con, vì Chúa là Thiên Chúa cứu độ con.
2) Chúa nhân hậu và công minh, vì thế Ngài sẽ dạy cho tội nhân hay đường lối. Ngài hướng dẫn kẻ khiêm cung trong đức công minh, dạy bảo người khiêm cung đường lối của Ngài.
3) Tất cả đường nẻo Chúa là ân sủng và trung thành, dành cho những ai giữ minh ước và điều răn Chúa. Chúa thân mật với những ai tôn sợ Chúa, và tỏ cho họ biết lời minh ước của Ngài.
Đaminh Maria Cao tấn Tĩnh, BVL
