THIÊN CHÚA CỦA MUÔN DÂN MUÔN NGƯỜI CHÚA NHẬT LỄ HIỂN LINH NĂM B (07/01/2018)
(Is 60,1-6; Ep 3, 2-3a.5-6; Mt 2, 1-12)
I. DẪN VÀO PHỤNG VỤ
Nhà văn hào George W. Truett đã viết một câu bất hủ về Chúa Giê-su Ki-tô như sau: “Christ was born in the first century, yet he belongs to all centuries. He was born a Jew, yet He belongs to all races. He was born in Bethlehem, yet He belongs to all countries.” (tạm dịch: Đức Ki-tô sinh ra vào thế kỷ thứ nhất, nhưng Người thuộc mọi thế kỷ. Đức Ki-tô sinh ra là một người Do-thái, nhưng Người thuộc mọi chủng tộc. Đức Ki-tô sinh ra ở Bê-lem, nhưng Người thuộc mọi quốc gia). Câu nói trên khá phù hợp với ý nghĩa của Lễ Hiển Linh hôm nay.
Thật vậy, Hiển Linh có nghĩa là Thiên Chúa tỏ mình ra. Mừng Lễ Hiển Linh là chúng ta mừng sự kiện Thiên Chúa tỏ mình ra cho dân ngoại được biểu trưng bởi ba nhà thiên văn hay chiêm tinh Phương Đông lặn lội theo ánh sao đến xứ Giu-đê tìm Thiên Chúa mới giáng sinh. (Vì thế Lễ được gọi là Lễ Ba Vua).
Sự kiện này có ý nghĩa rất quan trọng, vì từ trước tới giờ, người Do-thái quan niệm rằng: Thiên Chúa là Thiên Chúa riêng của họ. Thật ra Thiên Chúa là Chúa của muôn dân, muôn loài, của người Do-thái cũng như của các dân khác. Nói cách khác Ơn Cứu độ Thiên Chúa ban cho nhân loại là Ơn Cứu độ phổ quát nghĩa là dành cho hết mọi dân, mọi nước và mọi người, không phân biệt mầu da, chủng tộc, giai tầng xã hội. Chúng ta hãy mở rộng tâm trí để hiểu và sống ý nghĩa của Lễ Hiển Linh.
II. LẮNG NGHE LỜI CHÚA TRONG BA BÀI THÁNH KINH
2.1 Lắng nghe Lời Chúa trong bài đọc 1 (Is 60,1-6): Vinh quang của Đức Chúa chiếu tỏa trên ngươi.
(1) Đứng lên, bừng sáng lên! Vì ánh sáng của ngươi đến rồi. Vinh quang của Đức Chúa như bình minh chiếu tỏa trên ngươi. (2) Kìa bóng tối bao trùm mặt đất, và mây mù phủ lấp chư dân; còn trên ngươi Đức Chúa như bình minh chiếu toả, vinh quang Người xuất hiện trên ngươi. (3) Chư dân sẽ đi về phía ánh sáng của ngươi, vua chúa hướng về ánh bình minh của ngươi mà tiến bước. (4) Đưa mắt nhìn tứ phía mà xem, tất cả đều tập hợp, kéo đến với ngươi: con trai ngươi từ phương xa tới, con gái ngươi được ẵm bên hông. (5) Trước cảnh đó, mặt mày ngươi rạng rỡ, lòng ngươi rạo rực, vui như mở cờ, vì nguồn giàu sang sẽ đổ về từ biển cả, của cải muôn dân nước sẽ tràn đến với ngươi. (6) Lạc đà từng đàn che rợp đất, lạc đà Ma-đi-an và Ê-pha: tất cả những người từ Sơ-va kéo đến, đều mang theo vàng với trầm hương, và loan truyền lời ca tụng Đức Chúa.
2.2 Lắng nghe Lời Chúa trong bài đọc 2 (Ep 3,2-3a.5-6): Nay mầu nhiệm được mạc khải là các dân ngoại được cùng thừa kế gia nghiệp.
(2) Thưa anh em, hẳn anh em đã được nghe biết về kế hoạch ân sủng mà Thiên Chúa đã ủy thác cho tôi, liên quan đến anh em. (3) Người đã mặc khải để tôi được biết mầu nhiệm Đức Ki-tô. (5) Mầu nhiệm này, Thiên Chúa đã không cho những người thuộc các thế hệ trước được biết, nhưng nay Người đã dùng Thần Khí mà mặc khải cho các thánh Tông đồ và Ngôn sứ của Người. (6) Mầu nhiệm đó là: trong Đức Ki-tô Giê-su và nhờ Tin Mừng, các dân ngoại được cùng thừa kế gia nghiệp với người Do Thái, cùng làm thành một thân thể và cùng chia sẻ điều Thiên Chúa hứa ban.
2.3 Lắng nghe Lời Chúa trong bài Tin Mừng (Mt 2,1-12): Từ Phương Đông chúng tôi đến bái lạy Người.
(1) Khi Đức Giê-su ra đời tại Bê-lem, miền Giu-đê, thời vua Hê-rô-đê trị vì, có mấy nhà chiêm tinh từ Phương Đông đến Giê-ru-sa-lem, (2) và hỏi: "Đức Vua dân Do Thái mới sinh, hiện ở đâu? Chúng tôi đã thấy vì sao của Người xuất hiện bên Phương Đông, nên chúng tôi đến bái lạy Người." (3) Nghe tin ấy, vua Hê-rô-đê bối rối, và cả thành Giê-ru-sa-lem cũng xôn xao.(4) Nhà vua liền triệu tập tất cả các thượng tế và kinh sư trong dân lại, rồi hỏi cho biết Đấng Ki-tô phải sinh ra ở đâu. (5) Họ trả lời: "Tại Bê-lem, miền Giu-đê, vì trong sách ngôn sứ, có chép rằng: (6) 'Phần ngươi, hỡi Bê-lem, miền đất Giu-đa, ngươi đâu phải là thành nhỏ nhất của Giu-đa, vì ngươi là nơi vị lãnh tụ chăn dắt Ít-ra-en dân Ta sẽ ra đời."
(7) Bấy giờ vua Hê-rô-đê bí mật vời các nhà chiêm tinh đến, hỏi cặn kẽ về ngày giờ ngôi sao đã xuất hiện. (8) Rồi vua phái các vị ấy đi Bê-lem và dặn rằng: "Xin quý ngài đi dò hỏi tường tận về Hài Nhi, và khi đã tìm thấy, xin báo lại cho tôi, để tôi cũng đến bái lạy Người." (9) Nghe nhà vua nói thế, họ ra đi. Bấy giờ ngôi sao họ đã thấy ở Phương Đông, lại dẫn đường cho họ đến tận nơi Hài Nhi ở, mới dừng lại. (10) Trông thấy ngôi sao, họ mừng rỡ vô cùng. (11) Họ vào nhà, thấy Hài Nhi với thân mẫu là bà Ma-ri-a, liền sấp mình thờ lạy Người. Rồi họ mở bảo tráp, lấy vàng, nhũ hương và mộc dược mà dâng tiến. (12) Sau đó, họ được báo mộng là đừng trở lại gặp vua Hê-rô-đê nữa, nên đã đi lối khác mà về xứ mình.
III. KHÁM PHÁ CHÂN DUNG VÀ SỨ ĐIỆP LỜI CHÚA TRONG BA BÀI THÁNH KINH
3.1 Chân Dung của Thiên Chúa (Chúa là ai?)
* Thiên Chúa mà ngôn sứ I-sai-a công bố là một Đấng Thiên Chúa đem niềm hân hoan và ánh sáng chan hòa, đem giầu sang và vinh quang đến cho thành Giê-ru-sa-lem, thủ đô của Ít-ra-en. Giê-ru-sa-lem được nhân cách hóa thành một con người và con người này đã được biến đổi hoàn toàn, thậm chí trở thành điểm tập trung của muôn dân muôn nước, nhờ sự kiện Thiên Chúa đến trần gian, trong nhà Gia-cóp.
* Thiên Chúa mà Thánh Phao-lô muốn giới thiệu với tín hữu Ê-phê-xô và mọi người là một Đấng Thiên Chúa đã giao phó cho Phao-lô sứ mạng rao giảng Kế hoạch hay Nhiệm cục Cứu độ của Người: đó là dân ngoại cùng được thừa kế như/với người Do Thái để cùng làm thành một thân thể và cùng chia sẻ điều Thiên Chúa hứa ban là Ơn Cứu độ trong/nơi/nhờ Chúa Ki-tô Giê-su. Nói cách khác Phao-lô được giao sứ mạng loan truyền một bí mật xưa rày vẫn được giấu kín của Thiên Chúa. Đó là, vì yêu thương, Thiên Chúa sẽ cứu độ hết mọi người, không phân biệt mầu da, sắc tộc, ngôn ngữ, nguồn gốc hay địa vị xã hội, có đạo hay lương dân.
- Thiên Chúa mà Thánh Mát-thêu muốn thế giới nhận ra là Thiên Chúa đã giáng sinh làm người và làm một trẻ sơ sinh được bọc tã nằm trong máng cỏ; nhưng lại là Đấng thu hút và đón tiếp hết mọi người, từ kẻ chăn chiên nghèo hèn (theo con mắt phàm trần) đến hạng quan quyền vua chúa (cũng theo con mắt phàm trần) như ba nhà thiên văn từ Phương Đông. Thái độ và cử chỉ (sấp mình thờ lạy) cũng như lễ vật (vàng, nhũ hương, mộc dược) mà ba nhà thiên văn Phương Đông dâng tiến Hài Nhi Giê-su, mạc khải cho chúng ta thấy chân dung đích thực của Trẻ Sơ Sinh: Người là Vua, là Chúa và là Đấng sẽ tự hiến thành Lễ Vật toàn thiêu cứu độ muôn dân muôn nước.
3.2 Sứ điệp hay Giáo Huấn của Lời Chúa (Chúa dậy gì hay Chúa muốn chúng ta làm gì?) Qua ba bài Sách Thánh hôm nay, giáo huấn hay sứ điệp của Lời Chúa:
- một là chúng ta hãy nhìn nhận, đón rước Hài Nhi Giê-su với tư cách Người là Vua, là Chúa, là Đấng Cứu Chuộc hết mọi người trong nhân loại, không phân biệt nguồn gốc, địa vị xã hội.
- hai là, cũng như Thánh Phao-lô, chúng ta được Thiên Chúa giao một sứ mạng cao cả là làm cho người ta biết kế hoạch của Thiên Chúa là Ngôi Lời đến trần gian để cứu chuộc hết mọi người, giáo cũng như lương, để mọi người, mọi dân, mọi nước làm thành một Thân Thể, một Gia Đình, một Cộng Đồng duy nhất. Vì thế chúng ta có sứ mạng làm chứng cho Tin Mừng và rao giảng Tin Mừng cho những người chung quanh.
IV. SỐNG VỚI CHÚA VÀ THỰC THI SỨ ĐIỆP CỦA NGƯỜI
4.1 Sống với Chúa là Thiên Chúa quyền năng và yêu thương. Sống với Chúa là Ngôi Lời đã trở nên người phàm và cư ngụ giữa chúng ta nơi Chúa Giê-su Hài Nhi. Sống một cách mật thiết, biết ơn và vâng phục.
4.2 Thực thi Ý Chúa hay Giáo Huấn của Chúa là chúng ta thực hiện hai việc cơ bản sau:
- Một là cảm tạ, ngợi khen, chúc tụng, nhìn nhận và đón rước Hài Nhi Giê-su là Vua, là Chúa, là Đấng Cứu độ nhân loại.
- Hai là đặc biệt quan tâm đến những người sống chung quanh ta mà chưa nhận biết Thiên Chúa và Chương Trình Cứu độ của Người để chúng ta ra sức giúp họ nhận biết Chúa và chấp nhận Kế hoạch và Ơn Cứu độ Phổ quát của Người.
V. CẦU NGUYỆN CHO THẾ GIỚI VÀ HỘI THÁNH
[Ghi chú: Lời cầu nguyện giáo dân thường có 4 ý: ý thứ nhất cầu cho thế giới, ý thứ hai cầu cho Hội Thánh toàn cầu, ý thứ ba cầu cho giáo dân của giáo xứ, ý thứ bốn cầu cho một hạng người đặc biệt nào đó]
5.1 «Mầu Nhiệm đó là: trong Đức Ki-tô Giê-su và nhờ Tin Mừng, các dân ngoại được cùng thừa kế gia nghiệp với người Do-thái, cùng làm thành một thân thể và cùng chia sẻ điều Thiên Chúa hứa ban.» Chúng ta hãy hiệp dâng lời cầu: cho các dân tộc chưa nhận biết Mầu Nhiệm và Kế Hoạch Cứu Độ nhân loại của Thiên Chúa, để họ sớm được nghe và đón nhận Ngôi Hai Thiên Chúa đã xuống thế làm người để quy tụ muôn dân muôn nước thành một gia đình, gia đình của Thiên Chúa.
X.- Chúng ta cùng cầu xin Chúa. Đ.- Xin Chúa nhận lời chúng con.
5.2 «Đức Vua dân Do-thái mới sinh, hiện ở đâu? Chúng tôi đã thấy vì sao của Người xuất hiện bên Phương Đông, nên chúng tôi đến bái lạy Người.» Chúng ta hãy hiệp dâng lời cầu: cho mọi thành phần Dân Chúa, nhất là cho các vị lãnh đạo trong hàng giáo phẩm và giáo sĩ, để mọi Ki-tô hữu siêng năng tìm Thiên Chúa và suy phục Người cũng như chu toàn sứ mạng làm ngôi sao dẫn đường cho những ai chân thành tìm kiếm Thiên Chúa và giúp họ gặp được Chúa và tôn vinh Người như ba nhà thiên văn Phương Đông xưa!
X.- Chúng ta cùng cầu xin Chúa. Đ.- Xin Chúa nhận lời chúng con.
5.3 «Bấy giờ ngôi sao họ đã thấy ở Phương Đông, lại dẫn đường cho họ đến tận nơi Hài Nhi ở, mới dừng lại. Trông thấy ngôi sao, họ mừng rỡ vô cùng.» Chúng ta hãy hiệp dâng lời cầu: cho các tín hữu già trẻ lớn bé trong giáo xứ chúng ta để mọi người vững bước dưới sự hướng dẫn của Chúa Thánh Linh.
X.- Chúng ta cùng cầu xin Chúa. Đ.- Xin Chúa nhận lời chúng con.
5.4 «Họ vào nhà, thấy Hài Nhi với thân mẫu là bà Ma-ri-a, liền sấp mình thờ lạy Người. Rồi họ mở bảo tráp, lấy vàng, nhũ hương và mộc dược mà dâng tiến.» Chúng ta hãy hiệp dâng lời cầu: cho những người bé nhỏ, nghèo khó, thiếu thốn, bệnh tật, tù tội... trong xã hội, để những người ấy biết dâng cho Hài Nhi Giê-su tất cả những gì họ có, tất cả những gì họ phải chịu trong cuộc đời.
X.- Chúng ta cùng cầu xin Chúa. Đ.- Xin Chúa nhận lời chúng con.
Giêrônimô Nguyễn Văn Nội.
Sài-gỏn ngày 28 tháng 12 năm 2017
