Phụng Vụ Lời Chúa 17-12 Bài Đọc I: Is 61, 1-2a. 10-11
"Tôi hớn hở vui mừng trong Chúa".
Trích sách Tiên tri Isaia.
Thánh Thần Chúa ngự trên tôi: vì Chúa đã xức dầu cho tôi; Người đã sai tôi đem tin mừng cho người nghèo khó, băng bó những tâm hồn đau thương, báo tin ân xá cho những kẻ bị lưu đày, phóng thích cho những tù nhân, công bố năm hồng ân của Thiên Chúa.
Tôi hớn hở vui mừng trong Chúa, và lòng tôi hoan hỉ trong Chúa tôi, vì Người đã mặc cho tôi áo phần rỗi, và choàng áo công chính cho tôi, như tân lang đầu đội triều thiên, như tân nương trang sức bằng ngọc bảo. Như đất đâm chồi, như vườn nảy lộc, Chúa cũng làm phát sinh công chính và lời ca tụng trước mặt muôn dân.
Đó là lời Chúa.
Đáp Ca: Lc 1, 46-48. 49-50. 53-54
Đáp: Linh hồn tôi nhảy mừng trong Chúa (Is 61, 10b).
Xướng: 1) Đức Maria nói: Linh hồn tôi ngợi khen Chúa, và thần trí tôi hoan hỉ trong Thiên Chúa, Đấng Cứu Độ tôi, vì Người đã nhìn đến phận hèn tớ nữ Người; thực từ đây, thiên hạ muôn đời sẽ khen tôi có phước. - Đáp.
2) Vì Đấng đã làm cho tôi những điều trọng đại, Người quyền năng, và danh Người là thánh. Đức từ bi Người từ đời nọ tới đời kia dành cho những ai kính sợ Người. - Đáp.
3) Kẻ đói khát, Người cho no đầy thiện hảo; bọn giàu sang, Người đuổi về tay không. Chúa đã nhận săn sóc Israel tôi tớ Chúa, bởi nhớ lại lòng từ bi của Người. - Đáp.
Bài Đọc II: 1 Tx 5, 16-24
"Thần trí, linh hồn và thể xác anh em được gìn giữ cho tới ngày Chúa đến".
Trích thơ thứ nhất của Thánh Phaolô Tông đồ gởi tín hữu Thêxalônica.
Anh em thân mến, anh em hãy vui mừng luôn. Hãy cầu nguyện không ngừng. Trong mọi việc, hãy cảm tạ Chúa. Vì đó là thánh ý Thiên Chúa về tất cả anh em trong Chúa Giêsu Kitô. Đừng dập tắt Thánh Thần; đừng khinh khi các lời tiên tri, nhưng hãy nghiệm xét mọi sự, điều gì tốt hãy giữ lại. Hãy tránh xa sự dữ dưới mọi hình thức.
Xin chính Thiên Chúa bình an thánh hoá anh em toàn diện, để thần trí, linh hồn và thể xác anh em được gìn giữ toàn vẹn trong ngày Đức Giêsu Kitô Chúa chúng ta ngự đến. Đấng đã kêu gọi anh em, chính Người là Đấng Trung Tín. Chính Người sẽ thực hiện.
Đó là lời Chúa.
Alleluia: Is 61, 1 (x. Lc 4, 18)
Alleluia, alleluia! - Thánh Thần Chúa ngự trên tôi. Người đã sai tôi đem tin mừng cho người nghèo khó. - Alleluia.
Phúc Âm: Ga 1, 6-8. 19-28
"Giữa các ngươi có một Đấng mà các ngươi không biết".
Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Gioan.
Có người đã được Chúa sai đến, tên là Gioan. Ông đến như chứng nhân để làm chứng về sự sáng, hầu mọi người nhờ ông mà tin. Ông không phải là sự sáng, nhưng ông chỉ làm chứng về sự sáng. Và đây là chứng của Gioan, khi những người Do-thái từ Giêrusalem sai các vị tư tế và các thầy Lêvi đến hỏi ông: "Ông là ai?" Ông liền tuyên xưng, ông không chối, ông tuyên xưng rằng: "Tôi không phải là Đấng Kitô". Họ liền hỏi: "Thế là gì? Ông có phải là Elia chăng?" Gioan trả lời: "Tôi không phải là Elia". - "Hay ông là một đấng tiên tri?" Gioan đáp: "Không phải".
Họ liền bảo: "Vậy ông là ai, để chúng tôi trả lời cho những người sai chúng tôi. Ông tự xưng là ai?" Gioan đáp: "Tôi là tiếng kêu trong hoang địa: Hãy sửa cho ngay đường Chúa đi, như tiên tri Isaia đã loan báo".
Và có những người thuộc nhóm biệt phái cũng được sai đến. Họ hỏi Gioan rằng: "Nếu ông không phải là Đức Kitô, cũng không phải là Elia hay một tiên tri, vậy tại sao ông làm phép rửa?" Gioan trả lời: "Tôi làm phép rửa trong nước; nhưng giữa các ngươi, có Đấng mà các ngươi không biết. Đấng ấy sẽ đến sau tôi, nhưng chính Đấng ấy đã có trước tôi và tôi không xứng đáng cởi dây giày cho Người". Việc này xảy ra tại Bêtania, bên kia sông Giođan, nơi Gioan làm phép rửa.
Đó là lời Chúa.
Suy nghiệm Lời Chúa
Hôm nay, Chúa Nhật Thứ III Mùa Vọng, theo lễ nghi, Giáo Hội thắp lên cây nến hồng trên cung thánh, một trong 4 cây nến của Mùa Vọng, (với 3 cây khác mầu tím), một cây nến hồng duy nhất mang mầu sắc vui mừng, một tính chất vui mừng được phản ảnh trong Phụng Vụ Lời Chúa hôm nay, rõ ràng nhất ở Bài Đọc 1, Bài Đáp Ca lẫn Bài Đọc 2, về cả mặt văn từ: "Tôi hớn hở vui mừng trong Chúa, và lòng tôi hoan hỉ trong Chúa tôi" (Bài Đọc 1); "Linh hồn tôi ngợi khen Chúa, và thần trí tôi hoan hỉ trong Thiên Chúa, Đấng Cứu Độ tôi" (Đáp Ca) và "Anh em thân mến, anh em hãy vui mừng luôn..." (Bài Đọc 2).
Chỉ duy có Bài Phúc Âm là bài đọc chính yếu của Phụng Vụ Lời Chúa thì lại dường như không có câu nào có tính cách vui mừng về văn tự như Bài Đọc 1, Bài Đáp Ca và Bài Đọc 2. Bài Phúc Âm cho Chúa Nhật III Mùa Vọng Năm B hôm nay không phải là Bài Phúc Âm theo Thánh ký Marco như tuần trước, mà là bài theo Thánh ký Gioan, một bài Phúc Âm có nội dung cũng tương tự như Bài Phúc Âm của Thánh ký Marco cho Chúa Nhật II Mùa Vọng, cũng về ơn gọi và sứ vụ của Tiền Hô Gioan Tẩy Giả: "Tôi là tiếng kêu trong hoang địa: Hãy sửa cho ngay đường Chúa đi...", một lời kêu gọi dân Chúa hãy dọn đường cho một "Đấng đến sau... tôi không xứng đáng cởi dây giày cho Người".
Tuy nhiên, nếu ở Bài Phúc Âm theo Thánh Ký Marco cho Chúa Nhật II Mùa Vọng liên quan đến chung dân Do Thái: "dân cả miền Giuđêa và Giêrusalem tuôn đến với người, thú tội và chịu phép rửa trong sông Giođan", thì ở Bài Phúc Âm theo Thánh ký Gioan cho Chúa Nhật III tuần này lại liên quan đến riêng thành phần có thẩm quyền và thông luật trong dân: "những người Do-thái từ Giêrusalem sai các vị tư tế và các thầy Lêvi đến hỏi ông", bao gồm cả "những người thuộc nhóm biệt phái cũng được sai đến" bấy giờ, nhưng các vấn nạn của họ đã tạo cho Vị Tiền Hô Gioan Tẩy Giả cơ hội để trực tiếp minh xác về bản thân của ngài và đồng thời nhờ đó gián tiếp minh chứng về Đấng đến sau ngài.
Theo chiều hướng chung của Phụng Vụ Lời Chúa của Chúa Nhật III Mùa Vọng thì tính cách vui mừng ở đây dường như liên quan đến Thánh Thần ở nơi bản thân của Vị Tiền Hô Gioan Tẩy Giả cũng như ở nơi những ai tin tưởng vào vị tiền hô này. Vì ở đâu có Thánh Thần thì ở đấy được canh tân và có sự sống.
Ở Bài Đọc 1 hôm nay, lời Tiên Tri Isaia, một lời từng được Đấng đến sau Tiền Hô Gioan Tẩy Giả khi bắt đầu tỏ mình ra đã tự nhận là ứng nghiệm nơi bản thân Người bấy giờ (xem Luca 4:21), cũng có thể áp dụng cho cả trường hợp của Tiền Hô Gioan Tẩy Giả, chẳng những ở chỗ vị tiền hô này, một cách khách quan, đã được "Thánh Thần Chúa ngự trên", nhờ đó ngài mới có thể "đem tin mừng cho người nghèo khó..." và "công bố năm hồng ân của Thiên Chúa", mà còn ở chỗ, theo chủ quan, chính ngài cũng cảm thấy niềm vui vì bản thân ngài được cứu độ bởi Đấng đến sau: "Tôi hớn hở vui mừng trong Chúa, và lòng tôi hoan hỉ trong Chúa tôi, vì Người đã mặc cho tôi áo phần rỗi, và choàng áo công chính cho tôi".
Đúng thế, hai nhân vật trong cả loài người được cứu độ bởi Đấng đến sau mình là Chúa Giêsu Kitô, trước hết là Mẹ Maria, ngay từ khi Mẹ vừa được hoài thai trong lòng mẹ của mình, và sau nữa là Tiền Hô Gioan Tẩy Giả của Người, ngay từ khi vị tiền hô này được cưu mang mới 6 tháng trong lòng mẹ, ngay lúc ngài nhẩy mừng trước sự hiện diện thần linh của Đấng đến sau là "Lời đã hóa thành nhục thể" (Gioan 1:14) trong lòng Trinh Nữ Maria lên tiếng chào mẹ của ngài bấy giờ (xem Luca 1:44). Đó là lý do, trong Bài Đáp Ca hôm nay, một bài Đáp Ca được trích từ Ca Vịnh Ngợi Khen của Mẹ Maria, bao gồm những câu chính yếu về bản thân Mẹ được Chúa cứu độ đặc biệt, những câu Tiền Hô Gioan Tẩy Giả cũng có thể hợp tiếng hòa ca với Mẹ Maria, và có lẽ thai nhi Gioan đã thông công bài ca Vịnh Ngợi Khen này với Mẹ Maria ngay khi Mẹ cất tiếng ngợi khen cảm tạ Lòng Thương Xót Chúa cho chính bản thân Mẹ cũng như cho chung dân Do Thái, trong đó bao gồm trước hết và trên hết là thai nhi Gioan, vị tiền hô của Con Mẹ sau này:
1) Linh hồn tôi ngợi khen Chúa, và thần trí tôi hoan hỉ trong Thiên Chúa, Đấng Cứu Độ tôi, vì Người đã nhìn đến phận hèn tớ nữ Người; thực từ đây, thiên hạ muôn đời sẽ khen tôi có phước.
2) Vì Đấng đã làm cho tôi những điều trọng đại, Người quyền năng, và danh Người là thánh. Đức từ bi Người từ đời nọ tới đời kia dành cho những ai kính sợ Người.
3) Kẻ đói khát, Người cho no đầy thiện hảo; bọn giàu sang, Người đuổi về tay không. Chúa đã nhận săn sóc Israel tôi tớ Chúa, bởi nhớ lại lòng từ bi của Người.
Theo chiều hướng chung của Phụng Vụ Lời Chúa của Chúa Nhật III Mùa Vọng thì tính cách vui mừng ở đây chẳng những liên quan đến Thánh Thần ở nơi bản thân của Vị Tiền Hô Gioan Tẩy Giả mà còn ở nơi những ai tin tưởng vào vị tiền hô này nữa. Đó là lý do, nếu Bài Đọc 1 nhắc đến "người nghèo khó" là thành phần mới được nghe (về tư cách) rao giảng tin mừng, hay mới nghe được (về khả năng) tin mừng, nghĩa là mới hiểu được tin mừng và mới chấp nhận tin mừng, thì mới thấy được xác tín chính xác của Mẹ Maria trong Bài Đáp Ca: "Kẻ đói khát, Người cho no đầy thiện hảo; bọn giàu sang, Người đuổi về tay không".
Vậy, thành phần có thẩm quyền và thông luật trong dân là "những người Do-thái từ Giêrusalem sai các vị tư tế và các thầy Lêvi đến hỏi ông", bao gồm cả "những người thuộc nhóm biệt phái cũng được sai đến" với Vị Tiền Hô Gioan Tẩy Giả bấy giờ trong Bài Phúc Âm hôm nay có phải là "người nghèo khó" hay chăng, hay thuộc thành phần "bọn giầu sang" tự cao tự đại tự mãn mình thông luật và giữ luật, tưởng mình như thế là công chính, nên bị "đuổi về tay không"? Bài Phúc Âm Thứ Sáu tuần II Mùa Vọng đã chất chứa câu trả lời của Chúa Giêsu về họ như một đám trẻ con hoang dại: "Ta sẽ so sánh thế hệ này với ai? Họ giống như bọn trẻ ngồi nơi phố chợ, gọi lũ trẻ khác mà rằng: 'Chúng tôi thổi sáo, sao các bạn không múa nhảy; chúng tôi than vãn, sao các bạn không khóc lên! Vì Gioan đến, không ăn không uống, thì họ nói: 'Ông ta phải quỷ ám!'", nghĩa là, đúng như lời Chúa Giêsu khẳng định về họ trong Bài Phúc Âm Thứ Bảy tuần II Mùa Chay: "Elia đã đến rồi, và họ không nhận biết ông, nhưng đã đối xử với ông như ý họ... Bấy giờ các môn đệ hiểu Chúa Giêsu nói với họ về Gioan Tẩy Giả".
Nguyên tắc cũng là đường lối phải "nghèo khó" trong tâm hồn theo Bài Đọc 1, hay phải "đói khổ" về tinh thần theo Bài Đáp Ca hôm nay mới được "Nước Đức Chúa Trời làm của mình vậy" (Mathêu 5:3) chẳng những áp dụng cho dân Do Thái nói chung, nhất là cho thành phần lãnh đạo và thông luật trong dân, thành phần chờ đón Đấng Thiên Sai của họ, mà còn áp dụng cho cả thành phần Kitô hữu, đã công nhận Đấng Thiên Sai của dân Do Thái chính là Đấng Cứu Thế của mình nữa. Họ chỉ có thể tiếp tục tin tưởng hay trung thành với Đấng Thiên Sai Cứu Thế của họ một cách "toàn vẹn trong ngày Đức Giêsu Kitô Chúa ngự đến", đến lần thứ hai, ở chỗ, như Thánh Phaolô Tông Đồ Dân Ngoại đã khuyên dụ và cảnh giác Kitô hữu giáo đoàn Thessalonica ở Thư Thứ Nhất trong Bài Đọc 2 hôm nay: "Đừng dập tắt Thánh Thần; đừng khinh khi các lời tiên tri, nhưng hãy nghiệm xét mọi sự, điều gì tốt hãy giữ lại. Hãy tránh xa sự dữ dưới mọi hình thức".
Nhờ đó, chính họ cũng trở thành một Tiền Hô dọn đường cho Chúa Kitô đến lần thứ hai trong vai trò ngôn sứ "chứng nhân của Thày... cho tới tận cùng trái đất" (Tông Vụ 1:8), bởi chính họ, nơi Giáo Hội của Chúa Kitô, nhờ Phép Rửa và Thêm Sức, cũng đã "nhận được quyền lực từ trên cao khi Thánh Thần ngự xuống trên các con" (Tông Vụ 1:8), và vì thế, Câu Xướng Trước Phúc Âm cho Chúa Nhật III Mùa Vọng hôm nay cũng phải xuất phát từ tâm hồn vui mừng của họ và vang lên nơi môi miệng hoan cả của họ: "Alleluia, alleluia! - Thánh Thần Chúa ngự trên tôi. Người đã sai tôi đem tin mừng cho người nghèo khó. - Alleluia".
Đaminh Maria Cao Tấn Tĩnh, BVL
