Chủ – tớ (31.08.2024 – Thứ Bảy Tuần XXI Thường Niên)
Tin Mừng Chúa Giê-su Ki-tô theo thánh Mát-thêu (Mt 25,14-30)
14 Khi ấy, Đức Giê-su kể cho các môn đệ nghe dụ ngôn này : “Người kia sắp đi xa, gọi đầy tớ đến mà giao phó của cải mình cho họ. 15 Ông đưa cho người này năm yến, người kia hai yến, người khác nữa một yến, tuỳ khả năng riêng mỗi người. Rồi ông ra đi. Lập tức, 16 người đã lãnh năm yến lấy số tiền ấy đi làm ăn, và gây lời được năm yến khác. 17 Cũng vậy, người đã lãnh hai yến gây lời được hai yến khác. 18 Còn người đã lãnh một yến thì đi đào lỗ chôn giấu số bạc của chủ.
19 Sau một thời gian lâu dài, ông chủ các đầy tớ ấy đến và yêu cầu họ thanh toán sổ sách. 20 Người đã lãnh năm yến tiến lại gần, đưa năm yến khác, và nói : ‘Thưa ông chủ, ông đã giao cho tôi năm yến, tôi đã gây lời được năm yến khác đây.’ 21 Ông chủ nói với người ấy : ‘Khá lắm ! Anh đúng là tôi tớ tài giỏi và trung thành ! Được giao ít mà anh đã trung thành, thì tôi sẽ giao nhiều cho anh. Hãy vào mà hưởng niềm vui của chủ anh !’ 22 Người đã lãnh hai yến cũng tiến lại gần và nói : ‘Thưa ông chủ, ông đã giao cho tôi hai yến, tôi đã gây lời được hai yến khác đây.’ 23 Ông chủ nói với người ấy : ‘Khá lắm ! Anh đúng là tôi tớ tài giỏi và trung thành ! Được giao ít mà anh đã trung thành, thì tôi sẽ giao nhiều cho anh. Hãy vào mà hưởng niềm vui của chủ anh !’ 24 Rồi người đã lãnh một yến cũng tiến lại gần và nói : ‘Thưa ông chủ, tôi biết ông là người hà khắc, gặt chỗ không gieo, thu nơi không vãi. 25 Vì thế, tôi đâm sợ, mới đem chôn giấu yến bạc của ông dưới đất. Của ông vẫn còn nguyên đây này !’ 26 Ông chủ đáp : ‘Anh thật là tôi tớ xấu xa và biếng nhác ! Anh đã biết tôi gặt chỗ không gieo, thu nơi không vãi, 27 thì đáng lý anh phải gửi số bạc của tôi vào ngân hàng, để khi tôi đến, tôi thu được cả vốn lẫn lời chứ ! 28 Vậy các ngươi hãy lấy yến bạc khỏi tay nó mà đưa cho người đã có mười yến. 29 Vì phàm ai đã có, thì được cho thêm và sẽ có dư thừa ; còn ai không có, thì ngay cái đang có, cũng sẽ bị lấy đi. 30 Còn tên đầy tớ vô dụng kia, hãy quăng nó ra chỗ tối tăm bên ngoài : ở đó, người ta sẽ phải khóc lóc nghiến răng’.”
Chủ – tớ
Ngụy biện có thể hiểu một cách đơn giản là những lập luận tưởng chừng như rất logic nhưng ẩn sau nó là ý đồ đánh lạc hướng người nghe. Hay nói cách khác, đó là những lời dối trá nhằm biện minh cho cái sai của người nói. Bài Tin Mừng hôm nay là một ví dụ cho điều đó. Tên đầy tớ thứ ba rõ ràng là một kẻ lười nhác, không muốn sinh hoa lợi từ nén bạc của ông chủ nhưng vẫn cố ngụy biện cho cái sai của mình.
Quả thật, như lời ông chủ nói, nếu hắn thực sự cho rằng ông là người keo kiệt, gặt chỗ không gieo, thu nơi không phát thì ít nhất cũng phải cho nén bạc ấy sinh hoa lợi từ tiền lãi của người đổi tiền – “ngân hàng” thời bấy giờ. Nhưng không, hắn lườu nhác đến mức không thèm làm điều đó mà lại chôn nén bạc xuống đất. Ông chủ không chỉ giận dữ vì hắn đã không đen lại lợi nhuận cho mình, mà còn vì những lời ngụy biện trơ tráo cho sự lười nhác ấy của hắn. Và tất nhiên, hắn phải lãnh án phạt từ ông chủ.
Từ đó, chúng ta hãy liên hệ đến chính cuộc sống của mình. Đã bao giờ chúng ta rơi vào trường hợp như ông chủ kia chưa? Có lẽ có, rất nhiều là khác. Nếu đặt mình vào hoàn cảnh của ông chủ ấy, chắc chắn chúng ta sẽ tức giận như ông. Lỗi sai của người mình tín nhiệm không đáng kà bao, nhưng chính cách quanh co, dối trá để ngụy biện của họ khiến chúng ta không khỏi buồn bực. Đó chính là cảm giác bị người mình tin tưởng lừa dối mà không ai trong chúng ta muốn có.
Tuy nhiên, ta cũng nên đặt mình vào hoàn cảnh của tên đầy tớ lười nhác ấy. Hắn đã sai, điều đó không cần bàn cãi, nhưng ta nên tự hỏi tại sao hắn phải ngụy biện? Có thể vì biết tính cách của ông chủ, hắn ta biết được mình khó lòng thoát tội nhưng vẫn cố tìm cho mình một con đường để thoát thân, dù con đường ấy vô cùng mong manh. Hay nói cách khác, hắn biết mình không còn đường lui nên liều một phen dối gạt ông chủ. Tóm lại, liệu có phải vì sự hà khắc của ông chủ khiến hắn không dám thú nhận? Chưa chắc, nhưng không phải không có khả năng ấy.
Chúng ta hãy bỏ một ít thời gian để ngẫm về bản thân mình. Đôi khi, chúng ta như tên đầy tớ ấy, dù biết mình sai nhưng không dám đối mặt với sự thật mà lại dùng những lời ngụy biện để che đậy nó. Cũng có đôi lúc, chúng ta lại là ông chủ ấy, tuy có thể tha thứ lỗi lầm cho người khác nếu họ nhận sai nhưng chính sự hà khắc của mình lại vô tình buộc người khác phải không thành thật. Dẫu biết rằng không được biện minh cho tội lỗi nhưng xin nên nhớ, làm cớ cho người khác vấp phạm cũng là việc làm tội lỗi.
Thế nên, dù là ai trong hai người họ, chúng ta cũng nên suy xét lại. Kẻ dối trá tuy sai nhưng người buộc người khác phải phạm tội cũng không phải người hoàn toàn đúng. Do đó, dù là ai đi chăng nữa, chúng ta cũng nên mở lòng với nhau, nên chấp nhận những thiếu sót của nhau và giúp đỡ nhau mỗi ngày một hoàn thiện hơn. Vì suy cho cùng, dù là chủ hay tớ, chúng ta vẫn là con cùng một Cha, không nên dối gạt nhau cũng như quá hà khắc với nhau.
Lạy Chúa, Ngài biết chúng con yếu đuối, dễ sa ngã nhưng vẫn luôn bao dung với chúng con. Xin cho chúng con biết yêu thương, trân trọng nhau như chính Ngài đối xử với chúng con. Để từ đó, chúng con biết mở lòng và đón nhận nhau vì chúng con đều là anh em của nhau, đều là nghĩa tử của Ngài. Xin cho chúng con dù ở bất cứ địa vị nào cũng biết tôn trọng và yêu thương nhau, đừng vì lợi ích của bản thân mình mà đẩy anh em mình vào bước đường cùng. Amen.
Petrus Sơn
